Την Παρασκευή η εθνική ηττήθηκε από την Κροατία με 61-66 στον ημιτελικό του προολυμπιακού τουρνουά της Ιταλίας και έτσι δεν θα δώσει το «παρών» στους Ολυμπιακούς Αγώνες της Βραζιλίας, με τους Κροάτες το Σάββατο να κερδίζουν και τους Ιταλούς και να παίρνουν αυτοί το εισιτήριο. Δυστυχώς, όλα τα ερωτηματικά που θέταμε από τη στιγμή που ο Κατσικάρης παρέμεινε στο τιμόνι της ομάδας έμειναν αναπάντητα και όλοι οι προβληματισμοί επιβεβαιώθηκαν με τον χειρότερο τρόπο. Αφήνω εντελώς στην άκρη τα δύο… φιλικά με Ιράν και Μεξικό, θα ασχοληθώ μόνο με το ματς με τους Κροάτες και το τι είδαμε σε αυτό.
Γίνεται η κλήρωση του προολυμπιακού. Ένα παιδάκι 8 χρονών να ρωτήσεις ήξερε από τότε ότι στα νοκ άουτ θα έπρεπε να αντιμετωπίσεις στο ένα την Κροατία και στο άλλο την Ιταλία. Επίσης, ήξερε ότι Ιράν και Μεξικό θα τα κέρδιζες με 5 λεπτά μπάσκετ. Όπως και έγινε. Ακόμα κι αν δεν τα είχες διαβάσει καθόλου. Όπως και δεν τα είχες.
Και μετά τα δύο «φιλικά» η Ελλάδα ήταν παντελώς ανέτοιμη να αντιμετωπίσει την Κροατία. Έχεις αποτύχει ως προπονητής όταν η ομάδα σου μπαίνει στο πιο κρίσιμο ματς του τουρνουά με 13-37 στον αγώνα. Μέσα σε 12 λεπτά έχεις μείνει εκτός Ολυμπιακών Αγώνων και έχεις κάνει τους Κροάτες να μοιάζουν μεγαθήριο. Παντελής έλλειψη σκάουτινγκ, ψυχολογίας, τρόπου άμυνας απέναντι στα δυνατά χαρτιά των άλλων, τρόπου ανάπτυξης στο 5 εναντίον 5.
Θα μπορούσα να πω ότι έχεις αποτύχει ως προπονητής όταν μπαίνεις στον αγώνα με 5 τρίποντα και 3-12 στις πρώτες 5 εκατέρωθεν επιθέσεις. Δεν γίνεται να σχεδίαζες αυτό στα αποδυτήρια. Δεν γίνεται να μην μπορούσες να βρεις καλύτερο τρόπο για να επιτεθεί η ομάδα στο πρώτο τρίλεπτο από το να πετάει τούβλα απ’ την περιφέρεια, παίζοντας το παιχνίδι της Κροατίας που άφηνε το σουτ σε συγκεκριμένους παίκτες.
Τέλος πάντων, έγινε ό,τι έγινε. Η συνέχεια; Γιατί έπρεπε το -9 να φτάσει στο -24; Οι αλλαγές σε όλο το ματς δεν έβγαζαν κανένα νόημα. Έξω ο Αντετοκούνμπο στο τετράλεπτο, μένει μέσα ο Καλάθης που μέχρι να βγει 3 λεπτά αργότερα είχε κάνει μόνο λάθη (όπως άλλωστε και από την αρχή). Σε όλο το ματς ο Μάντζαρης έδειχνε ότι ταίριαζε καλύτερα και όποτε έμπαινε η διαφορά έπεφτε. Γιατί να παίξει μόνο 23 λεπτά; Μετά τον αγώνα είμαστε όλοι μάγκες, αλλά δυστυχώς ακριβώς έτσι πάει όταν είσαι προπονητής της εθνικής, μετράς δύο συνεχόμενες παταγώδεις αποτυχίες και συνεχίζεις σε μία τρίτη ακόμα μεγαλύτερη.
Κάτι άλλο; Αυτός ήταν ο καλύτερος τρόπος που βρήκε η εθνική να μαρκάρει τον Σάριτς; Θεωρητικά πόσους μήνες είχε ο Κατσικάρης για να βρει τρόπο να τον κλείσει;
Πάμε στη συνέχεια του αγώνα. Έμεινε με 13-37 πίσω η εθνική, αλλά δεν ήταν δυνατόν να κυλήσει έτσι το ματς. Παρόλη την (αδιανόητη για ακόμα μία φορά) μπουρδολογία που ακούγαμε από μικροφώνου της ΕΡΤ για την καλύτερη Κροατία της δεκαετίας, οι Κροάτες ήταν ασταθείς και το ξέραμε εκ των προτέρων. 37 πόντους σε 12 λεπτά και 29 στα επόμενα 28 του αγώνα. Η εθνική άρχισε να παίζει άμυνα με την είσοδο του Θανάση Αντετοκούνμπο, ο οποίος ακόμα και όταν ήταν στον πάγκο έβγαζε περισσότερη ενέργεια από τους… μισούς που έπαιζαν.
Δεν γύρισε τότε η διαφορά, αλλά άρχισε να φαίνεται ότι θα γυρίσει. Πρώτα παγιώθηκε σε 20-22, μετά άρχισε να πέφτει. Οι Κροάτες φάνηκε ότι φοβούνταν όταν δέχτηκαν τεχνική ποινή τη στιγμή που ήταν 18 πόντους μπροστά. Δεν γκρινιάζεις όταν κερδίζεις 18 πόντους και ο άλλος είναι μισοδιαλυμένος. Η άμυνα στη ρακέτα έγινε απίστευτα σκληρή, οι περιφερειακοί βοήθησαν πολύ, οι Κροάτες άρχισαν να κάνουν το ένα λάθος μετά το άλλο.
Και μετά ήρθε το ξέσπασμα του Περπέρογλου για να γυρίσει ο αγώνας. Δεν ήταν παράλογο και μη αναμενόμενο (όπως ξανά ακούσαμε από το μικρόφωνο της ΕΡΤ). Ο Περπέρογλου με τον Μπουρούση είναι οι πιο έμπειροι παίκτες της ομάδας και ο Περπέρογλου είναι πάντα ήρεμος όπως κι αν κυλάει ο αγώνας, ιδίως από τη στιγμή που στα μετόπισθεν η ομάδα έμοιαζε πια να λειτουργεί καλά (κατάλαβαν οι παίκτες μόνοι τους πώς έπρεπε να μαρκάρουν;). Έβαλε 10 μαζεμένους πόντους από το 27-41 ως το 39-44, το οποίο ήρθε μόλις 1:20 μετά το ξεκίνημα του 2ου ημιχρόνου και πια μιλούσαμε για άλλον αγώνα. Η εθνική γύρισε, μάλιστα, εντελώς το παιχνίδι. Έφτασε να προηγηθεί με 48-46, δηλαδή έτρεξε ένα επιμέρους 35-9 για να απαντήσει στο 13-37 των Κροατών. Με +26 σε 15 λεπτά για να απαντήσει στο -24 των 12 πρώτων λεπτών.
Όμως, για να γκρινιάξω και πάλι, έπαιζε εντελώς άναρχα στο 5 εναντίον 5. Και δεν εννοώ τα γιουρούσια του Γιάννη Αντετοκούνμπο. Αυτά θα τα βλέπουμε τα επόμενα 15 χρόνια στην εθνική, και μακάρι να τα βλέπουμε, και μακάρι να έχουμε και έναν προπονητή που να μπορεί να τα εκμεταλλευτεί στο έπακρο, γιατί αν τον εκμεταλλευτεί σωστά, αυτές οι φάσεις δεν μαρκάρονται. Έπαιζε από εκεί και πέρα άναρχα. Ο Καλάθης κρατούσε την μπάλα απαράδεκτα μεγάλο διάστημα, οι άλλοι τον κοιτούσαν, αν βγάλεις τα αδέρφια δεν έκοβε και δεν κινούταν κανείς. Καταλήγαμε σε σκοτωμένα, μαρκαρισμένα σουτ ή στο να βγάζουμε… το σέντερ μόνο του στα 7,5 μέτρα (φοβερή επιτυχία). Και αυτό πληρώσαμε όταν στο τέλος δεν μπορέσαμε να τρέξουμε.
Δεν μπορείς να τους γυρνάς την ψυχολογία και να μην έχεις στη συνέχεια την υπομονή να επιτεθείς σωστά, αλλά να δέχεσαι σερί 3-16! Μιλάμε ότι είναι αδιανόητο. Τη στιγμή που γύρισες τούμπα όλο τον αγώνα και σε είδαν από το -24 στο +2, τη στιγμή δηλαδή που πρέπει να τους πατήσεις κάτω, εσύ δέχεσαι σερί 3-16 και πας ξανά πίσω με διψήφια διαφορά. Και τι έκανες στο ενδιάμεσο; Και τι κάνεις εσύ που ηγείσαι του πάγκου; Δηλαδή εκείνη την ώρα έχεις διακοσμητικό ρόλο; Γιατί, συγγνώμη κιόλας, αλλά εγώ δεν είδα με κάποιον τρόπο τον Κατσικάρη να έχει συμβολή στο ματς.
Επειδή ήταν στη μέση του αγώνα ίσως λίγοι το πρόσεξαν ως ξεχωριστό στατιστικό. Στο διάστημα αυτό (του 3-16) η εθνική είχε 1/2 βολές με ασίστ, είχε 1/3 λέι απ (ένα τάπα, ένα άστοχο, ένα εύστοχο από ασίστ), είχε 0/2 δίποντα, είχε 2 λάθη και είχε και 0/7 τρίποντα. Δηλαδή, εν ολίγοις, δεν είχες τρόπο να παίξεις και πάλι, δεν είχες σύστημα, δεν είχες κάποιο πλάνο στην επίθεση. Η εθνική έκανε τόσα τρίποντα όσα και σουτ μέσα από τη γραμμή και μιλάμε για τρίποντα που οι Κροάτες ήθελαν. Συνολικά στο ματς; 13/30 δίποντα και 8/34 τρίποντα. Δηλαδή 24% στο τρίποντο και σούταρες πιο πολλά τρίποντα από δίποντα. Και είσαι μια ομάδα που όλοι ξέρουν ότι πέραν ενός δύο παικτών κανείς δεν μπορεί να σουτάρει τρίποντο με αξιοπιστία και η δύναμή σου είναι στη ρακέτα.
Προφανώς αυτό το χρεώνω αποκλειστικά και μόνο στον προπονητή της εθνικής και σε κανέναν άλλον. Η Ελλάδα δεν είχε πλάνο στην επίθεση. Ήταν σαν παιδική χαρά και ο καθένας έκανε ό,τι ήθελε. Ίσως φταίει και το γεγονός ότι το αστέρι της είναι 21 ετών. Δηλαδή, δεν μπορεί να αρχίσει το βρίσιμο στους μεγαλύτερους για να ηγηθεί στον αγώνα και έτσι έχουμε δείγματα διάλυσης. Όμως, (και) εδώ μπαίνει ο προπονητής.
Είναι και πολλά άλλα να πω. Όπως για το χρόνο του Κουφού. Για το γεγονός ότι επιλέγεις να κάνεις το πιο σημαντικό σουτ στο ματς με τον Μάντζαρη, για το ότι έχασες 11 αμυντικά ριμπάουντ από την Κροατία, για το ότι έβαλες 11 λεπτά τον Αγραβάνη που ό,τι έβαλε μπροστά το έφαγε πίσω και με το παραπάνω τη στιγμή που ήθελες να κάνεις τους Κροάτες να κολλήσουν επιθετικά, για το ότι πήγες με 3 τουρίστες στην Ιταλία αφήνοντας στην Ελλάδα εμπειρότερους και καλύτερους παίκτες, αλλά και πιο καλά prospects (σε άλλον πάει ο κάθε χαρακτηρισμός, προφανώς και δεν θεωρώ καλύτερο prospect από τον Χαραλαμπόπουλο τον οποιονδήποτε άλλο).
Η άμυνα της εθνικής στο διάστημα από το 13ο λεπτό ως το 27ο έσπαγε κόκκαλα. Όμως, συνολικά δεχτήκαμε 20 πόντους από τον Μπογκντάνοβιτς, 16 από τον Σάριτς, 11 από τον Σίμον, ενώ ο 4ος σκόρερ είχε 2/3 δίποντα και 5/6 βολές. Εν ολίγοις ό,τι ήταν να φάμε το φάγαμε στην άμυνα. Κι αν σε κάποιους ρίξαμε το ποσοστό πάρα πολύ (27% ο Σίμον), όταν μπροστά σουτάρεις από το τρίποντο σε όλο το ματς, δεν έχεις τύχη.
Δυστυχώς χάθηκε μία ακόμα χρονιά για την εθνική και το ακόμα χειρότερο είναι ότι πέραν του Βασιλακόπουλου όλοι οι υπόλοιποι το βλέπαμε από… πρόπερσι ότι θα χαθεί. Όπως χάθηκε και η περσινή. Οι εμμονές του Βασιλακόπουλου έχουν φέρει την εθνική στην απόλυτη ανυποληψία, αφού, κακά τα ψέματα, αν δεν ήταν ο Γιάννης, πέραν από εμάς τους… άρρωστους μπασκετικούς, ο πολύς ο κόσμος δεν θα είχε καμία επαφή με μια ομάδα που αποτυγχάνει από το 2010 και μετά.
Άλλη μία χρονιά η Ελλάδα φεύγει στο πρώτο δύσκολο νοκ άουτ, ενώ άλλη μία χρονιά έκανε επίδειξη δύναμης στα φιλικά ματσάκια του ομίλου. Το τι είχε να προσφέρει ένας άνθρωπος που έχει ήδη αποτύχει οικτρά δύο συνεχόμενες φορές στην ίδια δουλειά που αναρωτιόμουν από πέρσι, νομίζω απαντήθηκε με τον πιο εκκωφαντικό τρόπο: «τίποτα πέραν μιας ακόμα αποτυχίας» όπως άλλωστε ήταν αναμενόμενο.
Πια, δεν νομίζω ότι έχει νόημα και αξία να μιλήσω για αλλαγή προπονητή και επιστροφή Γιαννάκη ή ό,τι άλλο. Ήταν επιβεβλημένη από την πρώτη αποτυχία και μετά, το είπα πρόπερσι, το είπα ξανά πέρσι. Εντάξει, χάσαμε άλλα δύο χρόνια στο ενδιάμεσο. Το θέμα είναι ότι η Ελλάδα έχει μεγαλύτερη ανάγκη από αλλαγή ηγεσίας στο μπάσκετ (όπως εδώ και πάρα πολλά χρόνια). Όσο οι ίδιοι καρεκλοκένταυροι λυμαίνονται το μπάσκετ και βάζουν τα προσωπικά τους συμφέροντα και τις εμμονές τους πάνω από το άθλημα, την εθνική και την εξέλιξη, δεν πρόκειται να δει προκοπή τίποτα στο ελληνικό μπάσκετ.
Η αλλαγή πρέπει να έρθει άμεσα και στη θέση ανθρώπων που έχουν με τις αποφάσεις τους διαλύσει το ελληνικό και ευρωπαϊκό μπάσκετ να μπουν άλλοι, νεότεροι και πιο μπασκετικοί. Όχι παράγοντες, αλλά μπασκετάνθρωποι. Κι αν ποτέ γίνει η αλλαγή, πρώτο μέλημα του νέου ηγέτη του ελληνικού μπάσκετ ας είναι το να βάλει όριο ηλικίας στο αξίωμα, ώστε να μην ξαναπεράσουμε τα ίδια και με άλλους δια βίου ηγέτες.
Δυστυχώς, στην παρούσα φάση αυτό μοιάζει ουτοπικό, μιας και τα νύχια έχουν μπηχτεί τόσο βαθιά στην καρέκλα για να μην τον κουνήσει κάτι από εκεί, που θέλει χειρουργική επέμβαση για να ξεκολλήσουν. Εν τω μεταξύ, στο Ρίο δεν θα δούμε την εθνική μας. Εν τω μεταξύ, φτάσαμε ήδη στην 7η χαμένη χρονιά για την εθνική. Σκεφτείτε στο ενδιάμεσο πόσοι παικταράδες χαραμίστηκαν (ή αν το θέλετε πιο τμηματικά, πόσες ηλικίες τους χαραμίστηκαν) και τι ρόστερ πήγαν χαμένα. Ή γιατί φέτος θα έπρεπε να γίνει ξανά η ίδια αποτυχημένη συνταγή τη στιγμή που θα μπορούσες με έναν άλλο στον πάγκο σου να χτίζεις το μέλλον μιας παντοδύναμης εθνικής ομάδας. Μακάρι να καταλάβουν και όλοι οι υπόλοιποι Έλληνες παίκτες αυτό που ο Λάζαρος είχε καταλάβει πάνω από 10 χρόνια πριν και να μποϊκοτάρουν την εθνική μέχρι να τον αναγκάσουν σε παραίτηση και να γίνουν εκλογές στο ελληνικό μπάσκετ με πολύ αυστηρά κριτήρια επιλογής νέου προέδρου. Βάλτε τον Γιαννάκη, βάλτε τον Γκάλη, βάλτε τον Διαμαντίδη, τον Παπαλουκά ή τον Παπαδόπουλο από τις νεότερες γενιές, μήπως και σωθεί το μπάσκετ.
Νίκος Κουσούλης