Νταν Πίτερσον: ο θρύλος που δοκιμάζει την υστεροφημία του!

Πρόκειται για έναν μύθο του ευρωπαϊκού μπάσκετ. Για έναν άνθρωπο που έχει χαράξει με χρυσά γράμματα το όνομά του στο πάνθεον του αθλήματος. Κι όμως, 24 χρόνια μετά την τελευταία φορά που κάθισε σε πάγκο, ο Νταν Πίτερσον αποφάσισε να ρισκάρει την υστεροφημία του και να επανέλθει στην ενεργό δράση. Για την αγαπημένη του Ολίμπια Μιλάνου βέβαια. Αρμάνι, πλέον, και σε κρίση τους τελευταίους μήνες. Όμως, είναι λύση ένας 75χρονος;

Με σεβασμό στο μεγαλείο του Νταν Πίτερσον, αλλά και χιούμορ, το Age of Basketball αναζητά την απάντηση στο ερώτημα αυτό. Ο «παγωμένος νάνος», το πρώτο δεκάλεπτο, ο ΜακΆντου, ο Μενεγκίν, ο Άρης, όλα έχουν τη θέση τους και το ρόλο τους στην επιστροφή του Πίτερσον. Πολλά χρόνια μετά η Αρμάνι για λίγο νιώθει ξανά «Ολίμπια Μιλάνου».

Η καριέρα του

Για το ποιος είναι ο Νταν Πίτερσον δεν χρειάζονται πολλά. Προπονητής-θρύλος, άρρηκτα συνδεδεμένος με τη μεγαλύτερη, ίσως, ομάδα στην ιστορία του ιταλικού μπάσκετ. Ξεκίνησε την καριέρα του το 1962 σε ηλικία 26 ετών, όταν προσλήφθηκε ως βοηθός προπονητή στο «McKendree College». Η πρώτη του χρονιά ως πρώτος προπονητής σε κολέγιο (μετά από περάσματα από το MSU και το USNA) ήταν 1966-67 στα 30 του στο Delaware. Εκεί έμεινε 5 χρόνια μέχρι να φύγει από τις Η.Π.Α..

Πρώτος σταθμός στο εξωτερικό ήταν η εθνική ομάδα της Χιλής ως το 1973 και μετά ακολούθησε η Βίρτους Μπολόνια ως το 1978. Με τη Βίρτους κατέκτησε ένα Κύπελλο Ιταλίας (1974) κι ένα πρωτάθλημα (1976). Το 1978 ήρθε η κίνηση που σημάδεψε όχι μόνο την καριέρα του, αλλά και το ευρωπαϊκό μπάσκετ.

Ολίμπια Μιλάνου και 4 τίτλοι πρωταθλητή (1982, 1985, 1986 και 1987), 2 Κύπελλα Ιταλίας (1986, 1987), ένα Κόρατς (1985) και μία Ευρωλίγκα (1987). Η τρομερή Τρέισερ του 1986-87 με Μπομπ ΜακΆντου, Κεν Μπάρλοου, Ντίνο Μενεγκίν, Μάικ Ντ’ Αντόνι, Ρικάρντο Πίτις, Ρομπέρτο Πρέμιερ και άλλους, που κατέκτησε το triple-crown (μοναδικό στην ιστορία της) ήταν δικό του δημιούργημα.

Το καλοκαίρι του 1987, σε ηλικία 51 ετών ο Πίτερσον είπε «αντίο» στην προπονητική μετά από 14 σεζόν στην Ιταλία. Η «κληρονομιά» που άφησε πίσω του φαίνεται εύγλωττα από το προσωνύμιο που του έχει αποδοθεί: «The Coach». Ο ένας. Ο μόνος.

Από το 2007 έχει ψηφιστεί ως ένας από τους 50 πιο σημαντικούς ανθρώπους στο ευρωπαϊκό μπάσκετ (1950-2000), ένας από τους 10 προπονητές που υπάρχουν σε αυτή τη λίστα.

Μετά την αποχώρησή του από τους πάγκους έγινε αναλυτής αγώνων στην ιταλική τηλεόραση, σχολιαστής αγώνων NBA στην Ιταλία, αρθρογραφούσε σε πολλά μπασκετικά περιοδικά, ήταν επίτιμος πρόεδρος την Αρμάνι το 2000-01 και πρόσφατα είχε ρόλο συμβούλου στη Βενέτσια (ρόλο από τον οποίο παραιτήθηκε για την Αρμάνι, με τη Βενέτσια να είναι 1η στη δεύτερη κατηγορία όταν παραιτήθηκε ο Πίτερσον). Το όνομά του έχει θέση σε κάθε συζήτηση για τους πιο θρυλικούς προπονητές στην ιστορία του ευρωπαϊκού μπάσκετ, για τους καλύτερους, για τους πιο σημαντικούς, για εκείνους με τη μεγαλύτερη επιρροή.

Μα… 75 ετών;

Αυτή είναι η μία πλευρά του νομίσματος. Η άλλη είναι πιο… κυνική. Λέει ότι την προηγούμενη φορά που η Ολίμπια Μιλάνου τον προσέλαβε λεγόταν… Μπίλι Μιλάνου. Λέει ότι την προηγούμενη φορά που η Ολίμπια τον προσέλαβε στο ευρωπαϊκό μπάσκετ δεν υπήρχε… τρίποντο (και δεν θα υπήρχε για ακόμη 6 χρόνια ως το 1984). Λέει ότι το άθλημα δεν είχε καμία σχέση με αυτό που είναι τώρα. Λέει ότι με τον Βαν Ντεν Σπίγκελ να φεύγει από την ομάδα πριν λίγες ημέρες μόνο ένας από το τωρινό ρόστερ είχε… γεννηθεί την προηγούμενη φορά που η Αρμάνι προσέλαβε τον Πίτερσον. Ο Μέισον Ρόκα, που ήταν 1 έτους τότε (που θα στρέψει τα φώτα της επιστημονικής κοινότητας πάνω του και μάλλον θα γίνει πειραματόζωο αν πει «κόουτς θυμάμαι όταν σε προσέλαβε η Ολίμπια το 1978…»).

Λέει ότι την ώρα που αυτός έχει ζήσει τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, ο νεαρότερος παίκτης στο ρόστερ, Τζάκομο Τσατσάρε… δεν είχε γεννηθεί ούτε στον 1ο πόλεμο του Κόλπου! Με τον Τσατσάρε ο Πίτερσον έχει 57 χρόνια διαφορά, θα μπορούσε δηλαδή εύκολα να είναι και παππούς του (βέβαια και με τον Ρόκα που είναι ο «γηραιότερος» παίκτης της ομάδας έχει 41 χρόνια διαφορά)! Τίποτα δεν είναι ίδιο, ούτε οι κανόνες, ούτε η προπόνηση, ούτε τα συστήματα. Όλα αυτά δείχνουν ότι πολύ εύκολα θα μπορούσε κάποιος να πει τη λέξη… «απολίθωμα», να ισχυριστεί ότι το μπάσκετ έχει ξεπεράσει προ πολλού τον Πίτερσον.

Είναι ακόμη ο… «παγωμένος νάνος»;

Όμως, είναι το μπάσκετ όπως το ποδήλατο; Έχει ο 75χρονος Πίτερσον περίσσεμα λίγη από την παλιά του μαγεία να δώσει στο ευρωπαϊκό μπάσκετ; Ο ίδιος είναι σίγουρος: «Όταν με πήρε ο Πρόλι (σ.σ. πρόεδρος της Αρμάνι) νόμιζα ότι ήθελε απλώς να μιλήσουμε ή να μου προτείνει δουλειά συμβούλου στην ομάδα, την οποία και θα απέρριπτα γιατί έκανα κάτι αντίστοιχο ήδη για τη Βενέτσια. Χρωστάω πολλά στη Βενέτσια που με άφησε να φύγω. Χρωστάω πολλά στην τηλεόραση που με κράτησε μέσα στο μπάσκετ, και στους δημοσιογράφους. Όταν ήρθε η πρόταση του Πρόλι ήξερα ήδη τι ήθελα να κάνω. Είμαι ακόμη ο ‘παγωμένος νάνος’ όπως με λέγατε όταν πρωτοήρθα στην Ιταλία».

Το «παγωμένος νάνος» σχετίζεται με το ύψος του, αλλά και με το γεγονός ότι έχει πολύ χαμηλή πίεση, τόσο χαμηλή «που ο γιατρός μου μου λέει συνέχεια όταν αν ήταν ελάχιστα πιο χαμηλή θα κοιμόμουν».

Κι αν νομίζετε ότι τελείωσε εδώ ο Πίτερσον, κάνετε λάθος. Το πάθος σιγόκαιγε στα μάτια του όση ώρα μιλούσε για τη νέα του δουλειά και την αγαπημένη του ομάδα: «Δείπνησα με τον ΜακΆντου δύο χρόνια πριν και μου είπε ότι ο πιο έντονος αγώνας της καριέρας του ήταν το Μιλάνο-Άρης. Ο μόνος που κρίθηκε στα ριμπάουντ και την άμυνα μόνο. Εντυπωσιάστηκε από τα λάβαρα των δύο ομάδων. Μίλησα με τον Μενεγκίν και ήταν ενθουσιασμένος με τα νέα. Δεν θα επέστρεφα για καμία άλλη ομάδα, ούτε για τους οπαδούς άλλης ομάδας. Άπαξ και η Ολίμπια μπει στο αίμα σου, δεν βγαίνει ποτέ».

«Δεν είμαι μεγάλος, είμαι σαν τον Έλβις»

Ο Πίτερσον απαντά και στο γιατί δέχτηκε να υπογράψει συμβόλαιο για μισό χρόνο: «Μόνο ένα χρόνο λέτε; Ποτέ δεν ήθελα πιο μεγάλο συμβόλαιο στην καριέρα μου. Θα δούμε το καλοκαίρι τι θα γίνει για τη συνέχεια. Μην ξεχνάτε ότι σε 5 μέρες γίνομαι 75 χρονών (σ.σ. στις 9 Γενάρη). Αν το καλοκαίρι η Ολίμπια έρθει και μου πει ότι βρήκε έναν τρομερό προπονητή, θα χαρώ πολύ. Είμαι εδώ για να κερδίσω, ένα παιχνίδι τη φορά».

Δηλαδή, είναι πολύ μεγάλος; Νιώθει πολύ μεγάλος; Όχι βέβαια: «Εγώ μεγάλος; Είμαι σχεδόν σύγχρονος του Έλβις (σ.σ. ένα χρόνο πιο μεγάλος ο Έλβις) και αυτός είναι ακόμη δημοφιλής».

Κι αν καταστραφεί ο θρύλος του; «Να καταστραφεί ο θρύλος μου αν αποτύχω; Ξέρω ότι υπάρχει η πιθανότητα να χάσω, να αποτύχω, αλλά δεν φοβάμαι. Θα μπορούσα να κάτσω σπίτι, αλλά ένιωσα το κάλεσμα του έρωτα. Ξέρω, θα είμαι στόχος. Έχω προπονήσει απέναντι στους καλύτερους και δεν μπορούσα να περιμένω την ώρα που θα τους αντιμετώπιζα. Τώρα εγώ είμαι αυτός με τον οποίο όλοι θέλουν να παίξουν».

Η Αρμάνι βάζει τον πήχη ψηλά. Ο Λίβιο Πρόλι ήταν σαφής: «Η Ολίμπια θέλει να κερδίσει και να είναι πειστική σε βάθος χρόνου. Γι’ αυτό απολύσαμε τον Μπούκι. Τον απολύσαμε γιατί πρέπει να κατακτήσουμε και το Κύπελλο και το πρωτάθλημα Ιταλίας».

Ο Πίτερσον κλείνει θυμίζοντας στους παλιότερους και διδάσκοντας στους νεότερους ποιος είναι: «Είμαι ευτυχισμένος και νευρικός όσο ένας πρωτάρης. Δεν θα φέρω επανάσταση. Ξέρω ότι το μπάσκετ έχει αλλάξει. Πια είναι σημαντικό να έχεις ένα δυνατό γκρουπ παικτών. Όλοι οι παίκτες μας θα παίζουν στο πρώτο δεκάλεπτο για να μπαίνουν στο ρυθμό του αγώνα (σ.σ. στο πρώτο δεκάλεπτο με την Καζέρτα αγωνίστηκαν και οι 8 που χρησιμοποίησε τελικά στο ματς). Θα τους ζητήσω να τα δώσουν όλα, θέλω να φτύνουν αίμα για τον κόσμο μας».

Τι κι αν είναι 75; Τι κι αν έχει μείνει 24 χρόνια μακριά από τους πάγκους; Ο Νταν Πίτερσον καλωσορίζει την πρόκληση, δηλώνει έτοιμος και μοιάζει να έχει το πάθος 20χρονου. Σαν να μην πέρασε μια μέρα…

Νίκος Κουσούλης