Πολιτική διπλωματία ή μπασκετικό σχέδιο;

Πριν από περίπου μία εβδομάδα ο Ομπάμα συναντήθηκε με τον Γουάνγκ Κισάν που είναι, κάτι σαν, υφυπουργός οικονομικών της Λαϊκής Δημοκρατίας της Κίνας και είχε μεταβεί στις ΗΠΑ εκπροσωπώντας τον Κινέζο πρόεδρο. Μετά από δύο ημέρες συζητήσεων για όλα τα φλέγοντα πολιτικά ζητήματα υπό τη σκοπιά της συνεργασίας των δύο χωρών, το ραντεβού έκλεισε με τον Ομπάμα να χαρίζει τον Κισάν ένα ξεχωριστό δώρο. Τι ήταν αυτό; Μια μπάλα μπάσκετ Spalding υπογεγραμμένη από τον ίδιο!

Το ότι ο Μπαράκ Ομπάμα είναι πολύ φίλος του μπάσκετ είναι γνωστό. Ότι διατηρεί κάποιες σχέσεις (άγνωστο το αν είναι οικονομικές) με τη Spalding επίσης είναι γνωστό (η φίρμα έχει κυκλοφορήσει περιορισμένο αριθμό από μπάλες με την εικόνα και την υπογραφή του Αμερικανού προέδρου). Τι δουλειά έχει, όμως, η μπάλα μπάσκετ στις διακρατικές σχέσεις Αμερικής – Κίνας και πώς το άθλημά μας εμπλέκεται στην πολιτική διπλωματία, σηκώνει περισσότερη συζήτηση.

Ψάχνοντας στον ιστό βρίσκει κανείς πολλές απόψεις πάνω στο ζήτημα. Άλλοι θεωρούν ότι το μπάσκετ είναι ένα παραδοσιακό προϊόν των ΗΠΑ και ως ενθύμιο αυτού τη δώρισε ο Ομπάμα στον Κινέζο πολιτικό, άλλοι κατηγορούν τον Αμερικανό πρόεδρο ότι βρέθηκε σε σύγχυση, άλλοι σατιρίζουν ότι είχε ξεχάσει να αγοράσει δώρο κι έτσι χάρισε στον Κισάν κάτι που είχε στο γραφείο του! Η πιο ενδιαφέρουσα άποψη, ωστόσο, λέει ότι η μπάλα μπάσκετ αποτελεί μέρος ενός ευρύτερου διπλωματικού σχεδίου αναλόγου με αυτό του πινγκ-πονγκ, στη δεκαετία του 1971.

Στη δεκαετία του 1970, οι σχέσεις ΗΠΑ και Κίνας ήταν πολύπλοκες και αμήχανες. Σε μια προσπάθεια να έρθουν πιο κοντά οι δύο χώρες, οι πρόεδροι τους, Μάο Τσετούνγκ και Ρίτσαρντ Νίξον, χρησιμοποίησαν το εθνικό άθλημα της Κίνας, το πινγκ-πονγκ. Για να παίξει η επιτραπέζια αντισφαίριση το ρόλο… του διαμεσολαβητή ανάμεσα στις δύο χώρες χρειάστηκε η συμβολή δύο κορυφαίων παικτών των δύο χωρών, των Ζουάνγκ Τσετούνγκ και Γκλεν Κάουαν, οι οποίοι, σε μία συμβολική κίνηση, συναντήθηκαν μέσα στο πούλμαν της κινεζικής ομάδας και αντάλλαξαν χειραψία και δώρα. Αυτό ξεκίνησε την διακρατική διπλωματία που ονομάστηκε «Ping Pong Diplomacy» και περιέλαβε ανταλλαγές αθλητών ανάμεσα στις δύο χώρες. Ακριβώς, για να επισκεφθεί ο Νίξον τον Μάο 10 μήνες αργότερα, αρκετοί αθλητές του πινγκ-πονγκ από τις δύο χώρες ταξίδεψαν στην αντίθετη και έπαιξαν στα πρωταθλήματά της! Το ευφάνταστο σχέδιο, πάντως, είχε αντίκρισμα στην πολιτική, αφού οι σχέσεις των δύο χωρών έκτοτε εξομαλύνθηκαν.

Πιθανολογείται, λοιπόν, ότι ο Ομπάμα, στο ξεκίνημα ακόμα της θητείας του, επιχειρώντας να αποκτήσει καλές σχέσεις με όλες τις παγκόσμιες υπερδυνάμεις, αρχίζοντας από την Κίνα εισάγει μία «Basketball Diplomacy»! Το ότι ο Ομπάμα, με το μπασκετικό μάτι (πιθανώς και σε συνεννόηση με τον Σιζέφσκι που θα ενθουσιαζόταν στην ιδέα μιας τέτοιας λύσης στη ρακέτα), θα ήθελε τον Γιάο στην εθνική ομάδα της χώρας του είχε φανεί και λίγες ημέρες νωρίτερα, όταν στην ομιλία του στην Ουάσιγκτον με θέμα την εγκαθίδρυση ενός στρατηγικού οικονομικού διαλόγου με την Κίνα, ο πρόεδρος ξεκίνησε να μιλάει λέγοντας τη φράση: «Έχω μάθει πολλά από τα λόγια του Γιάο Μινγκ»! Και συνέχισε με την αναφορά στον Γιάο, με το σεβασμό που αρμόζει σε κάποιον εθνικό φιλόσοφο: «είτε είσαι καινούργιο, είτε παλιό μέλος μιας ομάδας, χρειάζεται χρόνος για να συνηθίσεις τους συμπαίκτες σου. Μέσα από τις εποικοδομητικές μας συναντήσεις και το διάλογο είμαι σίγουρος ότι σύντομα θα εκπληρώσουμε τα στάνταρντ που έθεσε ο Γιάο».

Πολιτική ή αθλητισμός, έξυπνες ή αφελείς δηλώσεις, διπλωματικά κόλπα ή απλές καθημερινές κινήσεις, εμείς περιμένουμε την επόμενη κίνηση των σχέσεων των δύο χωρών. Ελπίζοντας ότι θα συνεχίσουν στο ίδιο μπασκετικό μοτίβο, εμείς ανυπομονούμε να δούμε τον Λεμπρόν να… τινάζει το ταλκ του φορώντας την κόκκινη φανέλα της Κίνας!