Τζον Στόκτον: ο απόλυτος πλέι μέικερ – Μέρος I

Ο Τζον Στόκτον αστειεύτηκε στις 11 Σεπτεμβρίου του 2009 την ώρα που έβγαζε λόγο για την εισαγωγή του στο Hall of Fame ότι ο πατέρας του και οι συγγενείς του ήταν εκεί περισσότερο για να δουν από κοντά τον Τζόρνταν, αλλά η αλήθεια είναι ότι ένας από τους μεγαλύτερους θρύλους στην ιστορία του μπάσκετ έβρισκε τη θέση του στο πάνθεον του αθλήματος.

Πολλοί χαρακτηρίζουν τον Τζον Στόκτον ως τον «καλύτερο κλασσικό πλέι μέικερ όλων των εποχών», βγάζοντας έτσι (με τη λέξη “κλασσικό”) από τη σύγκριση τον Μάτζικ Τζόνσον και τον Όσκαρ Ρόμπερτσον. Όμως, και μόνο το γεγονός ότι ο Στόκτον μπαίνει σε αυτή τη σύγκριση, ότι είναι πάνω από σχεδόν όλους τους άλλους πλέι μέικερ, δείχνει την αξία του.

Μια καριέρα-παραμύθι; Μάλλον όχι. Ένα ονειρεμένο τέλος; Σίγουρα όχι. Ο Στόκτον δεν φόρεσε ούτε ένα δαχτυλίδι πρωταθλητή μέχρι να αποχωρήσει. Από την πρώτη στιγμή της καριέρας του ένιωθε… παραμελημένος. Όμως, ο αδύνατος πλέι μέικερ από την Ουάσινγκτον, αν και μετριόφρων, είχε πάντα την απάντηση εκεί που έπρεπε: στο γήπεδο.

Η επιλογή του από τους Γιούτα Τζαζ στο νούμερο 16 του ντραφτ του 1984 θεωρείται από τους περισσότερους ως η μεγαλύτερη επιτυχία στα ντραφτ στην ιστορία του μπάσκετ (μαζί με αυτή του Τζινόμπιλι στο νούμερο 57 από τους Σπερς). Ο πρώτος του προπονητής, Φρανκ Λέιντεν, ομολόγησε ότι δεν είχε καν προβλέψει τι καριέρα θα μπορούσε να κάνει ο Τζον Στόκτον: «Κανείς δεν πίστευε ότι θα γίνει όσο καλός έγινε. Κανείς. Αλλά το θέμα είναι, δεν μπορούσες να μετρήσεις την καρδιά του».

Μήπως το περίμενε ο ίδιος ο Στόκτον; Για το ντραφτ του 1984 είχε πει: «Σας εγγυώμαι ότι ήμουν ο μόνος παίκτης που επιλέχθηκε εκείνη τη σεζόν που έμενε ακόμη σπίτι με τους γονείς του».

Ο μικρόσωμος πλέι μέικερ δεν περίμενε ποτέ ότι θα επιβίωνε στο NBA. Πεσιμιστής, ο Στόκτον δεν χάλασε ούτε ένα δολάριο από τον πρώτο του μισθό, ενώ είχε αποφασίσει να αποταμιεύσει όσο το δυνατόν περισσότερα: «Νόμιζα ότι θα με έπαιρναν χαμπάρι γρήγορα. Πίστευα ότι οι Τζαζ θα καταλάβαιναν ότι έκαναν λάθος κι έτσι μάζευα κάθε σεντ που μπορούσα. Ήμουν σίγουρος ότι ήμουν παίκτης της μίας χρονιάς στο NBA». Έτσι, νοίκιασε διαμέρισμα με ένα δωμάτιο (!), αγόρασε σε εκπτώσεις κονσέρβες με τσίλι και μαγείρευε τα λαζάνια της μαμάς του, βάζοντας τα υπολείμματα στο ψυγείο για την επόμενη μέρα. Έτσι κύλησαν οι πρώτοι τέσσερις μήνες, μέχρι που έκανε το μεγάλο… άνοιγμα: πήρε μια μικρή τηλεόραση για να παρακολουθήσει το SuperBowl!

Όμως, και μετά, που πια είχε γίνει ένας από τους μεγαλύτερους αστέρες του πρωταθλήματος, ο Στόκτον απέφευγε να διαφημίζει προϊόντα, ενώ έμεινε πιστός στη Γιούτα, παρότι αρκετές φορές άλλες ομάδες του πρόσφεραν πολύ περισσότερα λεφτά. Το 1996 δέχτηκε προσφορά από τους Τζαζ, η οποία θα τους εξοικονομούσε χρήματα στο σάλαρι καπ για να βελτιωθούν, αλλά επέμεινε σε ένα πράγμα: να έχει εγγυημένο χρόνο προπόνησης στο γήπεδο πάγου του Delta Center η ομάδα χόκεϊ του γιου του.

Ταπεινός και ήρεμος, ήσυχος και χαμηλών τόνων, ένας αθλητής που μάτωνε κάθε μέρα στο γήπεδο, από την πρώτη προπόνηση ως τον τελευταίο αγώνα.

Στην πρώτη του σεζόν ο Λέιντεν του ζήτησε να μην αλλάξει και αλλοιώσει το χαρακτήρα του. Ο ίδιος θυμάται: «Δεν άλλαξα τίποτα. Δεν άλλαξα καν το μήκος του σορτς στην εμφάνιση». Τα κοντά σορτς, ακόμη και όταν τα φαρδιά ήρθαν στη μόδα τη δεκαετία του ’90 ήταν το σήμα κατατεθέν του Στόκτον.

Μετά την πρώτη του σεζόν στη Γιούτα, ο Τζέρι Σλόαν έγινε ο προπονητής του, και θα έμενε έτσι ως το τέλος της καριέρας του. Έτσι γεννήθηκε αυτό που οι Αμερικάνοι λένε: «the dream coach and the coach’s dream» βρίσκονταν μαζί.

Μικροκαμωμένος, σχεδόν «ασθενικός», καθόλου αθλητικός, χωρίς μούσκουλα και άλμα ως το… θεό, ο Στόκτον έμοιαζε με παίκτη από άλλη εποχή. Όμως… δίδασκε μπάσκετ κάθε φορά που πατούσε στο παρκέ. Και ήταν ο πιο σκληρός απ’ όλους. Δεν είναι τυχαίο ότι σε… ψηφοφορία των παικτών του NBA, θεωρήθηκε ο 2ος πιο σκληρός παίκτης στο πρωτάθλημα μετά τον… Καρλ Μαλόουν. Μα πώς μπορούσε να είναι αλλιώς; Ο Στόκτον δεν έκανε σκριν σε παιδάκια. Έκανε σε τεσσάρια και στα πεντάρια των αντιπάλων για να δημιουργήσει προϋποθέσεις για τους συμπαίκτες του. Και όλοι, μα όλοι, έχουν να θυμούνται τις μελανιές που τους προκαλούσε.

Πάλεψε μέχρι το τέλος για έναν τίτλο, κι όμως δεν τα κατάφερε. Όταν ρωτήθηκε για το πώς νιώθει που αποχώρησε χωρίς δαχτυλίδι πρωταθλητή είπε: «Το σημαντικότερο είναι το ταξίδι. Είμαι σίγουρος ότι υπάρχουν άνθρωποι που κέρδισαν πρωταθλήματα και δεν δούλεψαν σκληρά γι’ αυτό. Εμείς δουλέψαμε σκληρά και δεν τα καταφέραμε, όμως νιώθω μεγάλη ανταμοιβή από την προσπάθεια που κατέβαλα για να μπορέσω να είμαι ανταγωνιστικός».

Μέχρι το τέλος μετριόφρων, ο απόλυτος πλέι μέικερ, δεν θεώρησε ποτέ τον εαυτό του ως τη βεντέτα της ομάδας: «Ο Μαλόουν ήταν ο καλύτερός μας παίκτης για 18 χρόνια. Τραβούσε μεγάλο μέρος της προσοχής από πάνω μου ευτυχώς…» για να συνεχίσει: «Στις ομάδες που έπαιξα, στα 30 χρόνια που ασχολήθηκα με το μπάσκετ, ποτέ δεν ήμουν ο καλύτερος παίκτης. Μια χρονιά μόνο έφτασα κοντά, όταν οι δύο καλύτεροι παίκτες μας τραυματίστηκαν κι έχασαν όλο το υπόλοιπο της σεζόν».

Μόνο που δεν ήταν ακριβώς έτσι Τζον… Στο δεύτερο μέρος του αφιερώματος, θα μιλήσουμε με αριθμούς, θα δούμε τα απίστευτα ρεκόρ του Στόκτον, τη μεγαλειώδη καριέρα και τη συνεργασία του με τον Μαλόουν στο απόλυτο δίδυμο συμπαικτών, συνεργασία η οποία γέννησε και την πιο συχνή φράση στην ιστορία της αναμετάδοσης αγώνων μπάσκετ…