The Boys in Red…

Η 12η Ιανουαρίου είναι μια μέρα ιδιαίτερα πένθιμη για την επαρχία του Νιου Μπράνσγουικ του Καναδά, καθώς ένα τραγικό δυστύχημα το 2008 άλλαξε για πάντα τις ζωές των ανθρώπων της πόλης του Μπάθουρστ εκεί και στοίχισε τη ζωή σε 7 νέα παιδιά και μια δασκάλα.

Η ομάδα μπάσκετ του Λυκείου του Μπάθουρστ έπαιζε αγώνα εκτός έδρας στις 11 Ιανουαρίου και το βράδυ της ίδιας μέρας επέστρεφαν με το μίνι-βαν (15 θέσεων) του σχολείου πίσω στην πόλη τους. Στο βανάκι βρίσκονταν 12 άτομα, 9 παίκτες, ο προπονητής που οδηγούσε κιόλας, η γυναίκα του (δασκάλα δημοτικού της περιοχής) και η κόρη τους. Τρεις παίκτες της ομάδας ήταν άρρωστοι και δεν είχαν ταξιδέψει για τον αγώνα με τους υπόλοιπους.

Μόλις 10 λεπτά απόσταση από το ραντεβού με τους γονείς των παιδιών, στα McDonald’s της πόλης, στις 00:05 τη νύχτα, ο οδηγός του βαν έχασε τον έλεγχο, βγήκε από τη λωρίδα του κι ένα φορτηγό που ερχόταν από την αντίθετη κατεύθυνση χτύπησε το σχολικό πούλμαν στο πλάι με αποτέλεσμα τα δύο αυτοκίνητα να βγουν εκτός δρόμου στο χαντάκι δίπλα στο δάσος που υπήρχε εκεί.

Επτά παίκτες και η γυναίκα του προπονητή της ομάδας βρήκαν ακαριαίο θάνατο με τη σύγκρουση, ενώ οι υπόλοιποι 4 επιβαίνοντες μεταφέρθηκαν στο νοσοκομείο, καταφέρνοντας τελικά να επιζήσουν. Πέντε από τα παιδιά που έχασαν τη ζωή τους ήταν 17 χρονών, ένα 16 κι ένα 15, ενώ η Ελίζαμπεθ Λορντ ήταν 51. Οι γονείς των παιδιών περίμεναν στο εστιατόριο, όπου αρκετή ώρα μετά (αφού είχαν μεταφερθεί οι τραυματίες και οι σωροί των νεκρών στο νοσοκομείο) πήγε η αστυνομία και τους ζήτησε να ακολουθήσουν ως το νοσοκομείο της περιοχής γιατί τα παιδιά τους είχαν εμπλακεί σε ατύχημα. Εκεί ήταν που οι αστυνομικοί είπαν στους γονείς ποιοι είχαν χάσει τα παιδιά τους και ποιοι όχι.

Το δυστύχημα είναι το πλέον πολύνεκρο τα τελευταία 20 χρόνια στο Νιου Μπράνσγουικ (επαρχία με περίπου 800.000 κατοίκους) και ήταν πραγματικό σοκ για όλους στην περιοχή. Στην επιμνημόσυνη δέηση των 7 παιδιών παραβρέθηκαν 6.000 κάτοικοι της πόλης (η πόλη αριθμούσε 12.000 κατοίκους τότε), ενώ περίπου 1.000 ακόμη την παρακολούθησαν από γιγαντοοθόνη στο παγοδρόμιο καθώς δεν χωρούσαν στον τόπο τελετής.

Η αλήθεια είναι ότι η κοινότητα δεν το έχει ξεπεράσει ακόμη, ενώ οι επιπτώσεις του στη ζωή του κόσμου και στις αποφάσεις της επαρχίας είναι σημαντικές. Η εξέταση που ξεκίνησε μετά το ατύχημα για τυχόν ευθύνες (και διήρκησε 6,5 μήνες), έδειξε ότι τα λάστιχα του σχολικού βαν ήταν φθαρμένα, ότι υπήρχε σκουριά στο σκελετό του και ότι δεν θα είχε περάσει τον έλεγχο της πολιτείας (έλεγχο στον οποίο το σχολείο δεν υπέβαλλε ποτέ το βαν). Κανένα από αυτά τα προβλήματα δεν ήταν η αιτία του δυστυχήματος, αλλά όλα μαζί συνέβαλαν όταν αυτό έγινε. Ο Γουέιν Λορντ (προπονητής, που οδηγούσε το βαν) δούλευε συνεχόμενα 16 ώρες τη στιγμή του ατυχήματος, ενώ 7 από τους 8 νεκρούς δεν φορούσαν ζώνη. Βέβαια, η έκθεση των εμπειρογνωμόνων έδειξε ότι ακόμη κι αν φορούσαν ζώνη δεν θα είχαν αποφύγει το μοιραίο (το φορτηγό ξήλωσε 3 σειρές καθισμάτων από τη μέση του βαν και παρέσυρε όσους κάθονταν σε αυτές), ενώ είναι χαρακτηριστικό ότι και όσοι επέζησαν δεν φορούσαν ζώνη. Επίσης, η έκθεση έδειξε ότι ήταν άθλιες οι καιρικές συνθήκες (χαλάζι, με τους δρόμους να είναι χιονισμένοι), αλλά και ότι κανένα από τα δύο οχήματα δεν είχε ειδικές αλυσίδες. Τέλος, παράβαση ορίου ταχύτητας δεν έγινε, καθώς και οι δύο πήγαιναν με 75-80 χιλιόμετρα ανά ώρα, ενώ το όριο ήταν 100χλμ/ώρα. Τελικά, η απόφαση ήταν ότι δεν υπήρχαν ευθύνες ατομικές του προπονητή ή ευθύνες του σχολείου, απόφαση που έγινε δεκτή από 5 από τις 7 οικογένειες των θυμάτων.

Δύο μητέρες αντέδρασαν και έβαλαν σκοπό ζωής να αλλάξουν τις οδικές συνθήκες και την ευαισθητοποίηση των σχολείων στο θέμα των σχολικών φορτηγών. Πρώτα κυνήγησαν το θέμα μέχρι τη νομάρχη, τον Δεκέμβριο του 2008 έγινε νέα εξέταση των πορισμάτων και ανακρίσεις των μαρτύρων, η οποία και πάλι δεν οδήγησε σε απονομή ευθυνών. Τότε, έφτιαξαν ιστοσελίδα, μέσω της οποίας ενημερώνουν συνεχώς έως και σήμερα για όλες τις εξελίξεις για το ατύχημα και για την πολιτική της νομαρχίας πάνω στο θέμα.

Η νομαρχία ένα χρόνο μετά το ατύχημα απαγόρευσε τη χρήση 15θέσιων βαν από τα σχολεία (απαγόρευση που επεκτάθηκε στη συνέχεια σε όλο τον Καναδά) για λόγους ασφαλείας. Οι δύο μητέρες που ξεκίνησαν την προσπάθεια ευαισθητοποίησης του κόσμου συγκέντρωσαν όλους τους γονείς των παιδιών της ομάδας και έφτιαξαν ένα κείμενο με 13 προτάσεις για αλλαγές στον τομέα της ασφάλειας στην οδήγηση σχολικών λεωφορείων, αλλά και όσον αφορά στα στάνταρ της πολιτείας.

Η νομαρχία με ομάδα εμπειρογνωμόνων συνεδρίασε και στο τέλος Μαΐου του 2009 δέχτηκε και τις 13 προτάσεις, προσθέτοντας άλλες 11, με άμεση εφαρμογή (όπως το όριο των 14 ωρών συνεχόμενης εργασίας για να έχει κάποιος δικαίωμα να οδηγεί σχολικό λεωφορείο κατόπιν, πρόβλεψη όλων των σχολείων για διανυκτέρευση στο γυμναστήριο που γίνεται ο αγώνας, πλήρεις καταλόγους με ξενοδοχεία και πανσιόν κάθε περιοχής, πιο σκληρά μέτρα ελέγχου των σχολείων, πλήρη ευθύνη του Υπουργείου Παιδείας για τα παιδιά όταν ταξιδεύουν γιατί αγωνίζονται για το σχολείο τους, επαγγελματίες οδηγούς, «γέμισμα» σε όλα τα χαντάκια εθνικών δρόμων και αρκετά άλλα).

Ένα χρόνο μετά, το Λύκειο του Μπάθουρστ αποφάσισε να παρατάξει ομάδα μπάσκετ στο πολιτειακό πρωτάθλημα. Οι Χαβιέ Ατσεβέδο, Κόντι Μπραντς, Νέιθαν Κλίλαντ, Τζάστιν Κορμίερ, Ντάνιελ Χάινς, Νικ Κέλι και Νίκολας Κουίν, που έχασαν τη ζωή τους στο τρομερό δυστύχημα, ίσως ήταν κάπου εκεί όταν το Φλεβάρη του 2009 ο Μπραντ Άρσενο, μοναδικός από τους επιζώντες που επέστρεψε στην ομάδα μπασκετ τη νέα σεζόν, φορώντας συμβολικά τη φανέλα με το «7» στη μνήμη των φίλων του, ανέτρεπε όλα τα προγνωστικά και κάνοντας το καλύτερο παιχνίδι του με 25 πόντους (και το MVP του τελικού) έδινε το Κύπελλο στους Φάντομς σε ένα κατάμεστο κατασυγκινημένο γυμναστήριο μιας πόλης που αναζητούσε τη λύτρωση.

Λίγους μήνες αργότερα (22 Δεκεμβρίου του 2009), οι δύο εταιρείες σούπερ-μάρκετ, που είχαν προϊόντα τους στο φορτηγό με το οποίο τράκαρε το βαν του σχολείου, κατέθεσαν μήνυση εναντίον του Γουέιν Λορντ και της εταιρείας στην πόλη που προμήθευσε το σχολείο του Μπάθουρστ με το βαν (όχι της Ford, μάρκας του βαν, αλλά της εταιρείας που είχε την ευθύνη για τη συντήρηση του βαν), ζητώντας συνολικά 41.500 δολάρια ως αποζημίωση για τις ζημιές που υπέστησαν στο ατύχημα. Στις 8 Ιανουαρίου του 2010 αναγκάστηκαν να αποσύρουν τη μήνυση μετά από γενική κατακραυγή, αλλά και χιλιάδες τηλεφωνήματα που απειλούσαν με μποϊκοτάζ τις δύο αλυσίδες.

Νίκος Κουσούλης

Υ.Γ.: Η πρώτη φωτογραφία του άρθρου είναι από τον τόπο του ατυχήματος, όπου τον Ιούνιο του 2008 τοποθετήθηκαν από του μαθητές του Λυκείου δύο μπασκέτες στη μνήμη των συμμαθητών τους. Οι μπασκέτες έμειναν εκεί ως το τέλος Οκτωβρίου.

Υ.Υ.Γ.: Ο τίτλος “Boys in Red” προέρχεται από το προσωνύμιο των παικτών της ομάδας του σχολείου, λόγω του χρώματος της φανέλας τους (κόκκινο με μαύρο).