Το Φαινόμενο-Καλλινικίδης: η γυμναστική ζωή του πιο καλογυμνασμένου Έλληνα αθλητή (video)

Αγγίζει τα 41. Και τι μ’ αυτό; Ο Αβραάμ Καλλινικίδης μπαίνει στο γυμναστήριο, αφήνει το Age of Basketball να τον ακολουθήσει, να μπει μαζί του στη γυμναστική του, αλλά και στο μυαλό του πιο καλογυμνασμένου επαγγελματία Έλληνα αθλητή. Ένα workout mix και μια συνέντευξη που σε εμπνέει τόσο ώστε να σε κάνει να θες να δέσεις τα μπασκετικά σου παπούτσια και να παλέψεις για όλα σου τα αθλητικά όνειρα, χωρίς να δεχτείς εκπτώσεις ή συμβιβασμούς.

Αθλητής με το «Α» κεφαλαίο, ο Καλλινικίδης κάνει αναδρομή στην καριέρα του, μιλάει για τις γυμναστικές του συνήθειες, τη νοοτροπία του επαγγελματία αθλητή, τον πρωταθλητισμό, τους τραυματισμούς. Συμβουλεύει τους μικρότερους, τους ζητάει να ακούνε, μιλάει για την έλλειψη αθλητικής νοοτροπίας στην Ελλάδα, τα παιδιά, την παχυσαρκία, τους κινδύνους των άκοπων αποτελεσμάτων που προβάλλουν τα social media, τη σωστή διατροφή.

Στα 40 του βλέπει το τέλος της καριέρας του να έρχεται, αλλά ακόμα σκέφτεται μακροπρόθεσμα, είναι διψασμένος για μπάσκετ τόσο που σε κάνει σύμμαχο στην άνιση μάχη ενός σώματος με το χρόνο, το χρόνο που, όπως λέει, πάντα θα σε προλάβει στο τέλος, ακόμα κι αν ο ίδιος ο Καλλινικίδης τον έχει ως τώρα κερδίσει. Σαράντα χρονών χωρίς να έχει χάσει ούτε μια στάλα από τον επαγγελματισμό, την αφοσίωση και την όρεξη για μπάσκετ που είχε στα 20 και στα 30. Φαινόμενο.

Με τι πλάνο γυμνάζεσαι;
Γυμνάζομαι με πλάνο το ‘περισσότερη ποιότητα-λιγότερη ποσότητα’, δίνω σημασία και στην ξεκούραση και σε πολύ περισσότερα μικρά πράγματα τα οποία δεν προσέχεις όσο είσαι στο peak της αθλητικής σου καριέρας, του κορμιού σου και της γυμναστικής σου, αλλά όσο περνάνε τα χρόνια και όσο μεγαλώνεις, πρέπει να αρχίζεις να τους δίνεις βάση. Καλό είναι να αρχίσεις από νωρίς, να σε βοηθήσει κάποιος, να σου πει κάποια πράγματα, να σε διδάξει. Αλλά, έστω κι αργά, μπορούν να σε βοηθήσουν, έχει να κάνει με τον τρόπο που θα φας, με τον τρόπο που θα κοιμηθείς, με τον τρόπο που θα ξεκουραστείς και με τον τρόπο μετά που θα γυμναστείς.

Τι διαφορετικό κάνεις στα 40 σου από αυτό που έκανες στα 30 σου;
Δεν κάνω πολλά διαφορετικά πράγματα, υπό την έννοια ότι προσπαθώ και στην προπόνηση που κάνω μέσα στο γήπεδο, αλλά και σε αυτή που είμαι εκτός, να δίνω το 100%, γιατί έτσι έχω μάθει. Αυτός είναι ο τρόπος με τον οποίο παίζω και το να είμαι, κάθε μέρα που κάνω προπόνηση, σε αυτή την κατάσταση προφανώς με βοηθάει να αντεπεξέρχομαι σε αυτή την ηλικία. Απλώς, από εκεί και πέρα είναι αυτό που σου λέω, προσπαθώ από τη στιγμή που έχω μάθει το κορμί μου, να το ακούω πολύ περισσότερο και να δίνω σημασία σε αυτά που μου λέει, είτε είναι κάποιες ενοχλήσεις, είτε είναι κάποιοι πόνοι, είτε θέλω κάποια ξεκούραση παραπάνω, είτε ξέρω ‘γω μια άσκηση να την αφήσω, εκεί που θα την έκανα στα 30 μου, να πω ‘οκ την αφήνω για αύριο γιατί δεν αισθάνομαι ότι είναι καλά να τη βγάλω σήμερα’. Έχει να κάνει με το ότι ξέρω περισσότερο τα όριά μου, ξέρω περισσότερο το κορμί μου και προσπαθώ να το ακούω, γιατί γενικά δεν το έκανα αυτό και, ενώ ακόμα το κάνω σχετικά λίγο, έστω και αυτό το λίγο προσπαθώ να το ακούω.

«Παλιά ήμουν ταλιμπάν! Δεν καταλάβαινα»

Εννοείς ότι…
Ναι, παλιά ήμουν ταλιμπάν! Δεν καταλάβαινα, είτε πονούσα, είτε όχι, είτε οτιδήποτε, συνέχιζα να το κάνω. Ίσως αυτό μου έχει δημιουργήσει κάποια μικροπροβληματάκια, αλλά απ’ την άλλη με έχει βοηθήσει να είμαι ανθεκτικός στον πόνο πολύ και να μη δίνω τόση σημασία στο ότι πονάω και πρέπει να κάτσω έξω. Άλλο το ότι πονάω και πρέπει να προσέχω για να δω τι είναι και να το ψάξω για να μην έχω παραπέρα πρόβλημα. Ακόμα με αυτόν τον τρόπο πορεύομαι. Αλλά κάνω λίγο πίσω. Εκεί που θα περνούσα ας πούμε τον τοίχο, τώρα κάνω λίγο πίσω, το πάω γύρω γύρω.

Σε ποια σημεία του σώματός σου σου αρέσει να γυμνάζεσαι περισσότερο;
Ο τρόπος με τον οποίο γυμνάζομαι έχει να κάνει πολύ με το άθλημά μου. Δίνω πολύ μεγάλη βάση στα πόδια μου κατά κύριο λόγο και μετά στον κορμό. Ευτυχώς, έμαθα από μικρός ότι καλοί οι καθρέπτες και το στήθος και τα μπράτσα – στα περισσότερα γυμναστήρια οι καθρέπτες είναι απ’ τη μέση και πάνω ή όλοι κοιτάζουν μόνο απ’ τη μέση και πάνω –, αλλά δεν θα με βοηθούσε σε τίποτα να έχω γυμνασμένο στήθος και γυμνασμένη πλάτη αν τα πόδια μου δεν αντέχανε κι αν ο κορμός μου δεν το υποστήριζε. Ευτυχώς, από νωρίς ξεκίνησα κατ’ αυτόν τον τρόπο και έδωσα το βάρος εκεί που έπρεπε.

Και συνεχίζεις και τώρα με έμφαση σε αυτά τα σημεία;
Ναι, γιατί θεωρώ ότι, αν δεν μπορείς να σταθείς, δεν μπορείς να μπεις στο γήπεδο να παίξεις αν δεν σε κρατάνε τα πόδια σου. Από εκεί και πέρα είναι θέμα του κορμού, γιατί όσο μεγαλώνεις υπάρχουν διάφορα προβλήματα, τα οποία συνήθως ξεκινάνε από τη μέση ή από την υπερπροσπάθεια που έχεις κάνει όλα αυτά τα χρόνια και όλα τα βάρη που έχεις σηκώσει και τους τραυματισμούς, αρχίζεις να έχεις προβλήματα με κήλες, με διάφορα τέτοια. Ένας τραυματισμός στον αστράγαλο, οκ περνάει, ένας τραυματισμός στη μέση σε κόβει πραγματικά στη μέση και είναι δύσκολα αντιμετωπίσιμος όσο περνάει η ηλικία. Δεν έχεις τόσο πολύ χρόνο να αφιερώσεις για αποκατάσταση σε τέτοιου είδους τραυματισμούς.

«Δεν γίνεται όταν κάνεις πρωταθλητισμό να λες θα κλέψω εδώ ή δεν θα πάω για βάρη»

Κατάλαβες τα τελευταία 3-5 χρόνια ότι υπάρχει κάποιο σημείο το οποίο πρέπει να γυμνάσεις παραπάνω για να είσαι οκ;
Βέβαια. Κατά καιρούς έτσι είναι. Κάποιο σημείο χρειάζεται περισσότερη ενδυνάμωση, κάποιο σημείο το έχεις γυμνάσει τόσο πολύ που χρειάζεται να το χαλαρώσεις γιατί είπαμε, καλή η γυμναστική, καλή η προπόνηση αλλά υπάρχει και η υπερκόπωση, υπάρχουν οι τραυματισμοί που γίνονται από την υπερβολική χρήση των μυών και πάει λέγοντας. Κατά καιρούς έχει χρειαστεί να αλλάξω, για λίγο έστω, το πρόγραμμά μου και να δώσω έμφαση σε άλλα σημεία που πριν, ας πούμε, δεν τα γύμναζα τόσο πολύ.

Σε σχέση με πριν 5-10 χρόνια, έχεις νιώσει ότι το σώμα σου σου ζητάει κάτι διαφορετικό, εννοώ στη λογική ότι κάποια μυϊκή ομάδα γενικά, όχι μια περίοδο, θέλει λιγότερο ή περισσότερο για να κρατηθεί;
(Γελάει) Έχω καταλάβει ότι το σώμα μου μου ζητάει να το κόψω εδώ και 5-6 χρόνια τουλάχιστον. Δηλαδή κάθε καλοκαίρι συζητάει το κορμί μου και μου λέει ‘έλα, σε παρακαλώ πολύ, φτάνει πια, άστο, πολύ ήτανε’. Αλλά έτσι είναι. Είναι δύσκολο να κρατηθείς σε ένα επίπεδο καλό όλα αυτά τα χρόνια. Σε τέτοιο επίπεδο απόδοσης, γιατί αν εξαιρέσω τη φετινή χρονιά που ήταν μια χρονιά που πιστεύω ότι μου έδωσε λίγο ζωή, γιατί ίσως το σώμα μου ήθελε να ξεκουραστεί από τη μεγάλη πίεση των αγώνων, από την πίεση των προπονήσεων. Η πίεση των προπονήσεων δεν είναι ίδια στην Α2 που ήμουν πέρσι κάνοντας πρωταθλητισμό και στην Α΄ ΕΣΚΑ, ούτε στους αγώνες κουραζόμουν το ίδιο, ούτε η προπόνηση ήταν ίδιας έντασης. Οπότε, όταν συζητάμε από τα 29-30 μου μέχρι τα 38-39 που ήμουν σε πρώτο επίπεδο, Α1-Α2, οπωσδήποτε το σώμα μου ζητάει πράγματα. Δεν μπορούσα να του τα δώσω τόσο πολύ, γιατί δεν γίνεται όταν κάνεις πρωταθλητισμό να μπαίνεις στο γήπεδο και να κάνεις πίσω, ή να λες θα κλέψω εδώ ή δεν θα πάω σήμερα για βάρη.

Συμβαίνουν αυτά, αλλά αν σου γίνει συνήθεια κατεβαίνεις κατηγορίες, κατεβαίνει το κορμί σου κατηγορίες και είναι πολύ δύσκολο να επανέλθεις. Δεν είσαι 25, 27, 28, ώστε να μπορεί το κορμί σου εύκολα μετά να συνηθίσει οποιαδήποτε αλλαγή. Όσο μεγαλώνεις τόσο δυσκολεύεται το κορμί, παρότι έχει μάθει κάποια πράγματα είναι οι αντοχές του πλέον τέτοιες και οι προετοιμασίες που έχει περάσει και όλες αυτές οι περίοδοι υπερβολικής χρήσης, που δυσκολεύουν πάρα πολύ τα πράγματα.

«Παρόλο που είμαι 40 σκέφτομαι ακόμα μπασκετικά και μακροπρόθεσμα»

Μέσα στη σεζόν, σε μια δεδομένη εβδομάδα, ποια είναι η ρουτίνα που έχεις στη γυμναστική σου;
Η ρουτίνα εκτός των προπονήσεων που πρέπει να γίνουν, είναι τουλάχιστον 2 φορές βάρη, αν γίνεται και 3. Δηλαδή, φέτος που μπορούσα γιατί μου έδιναν τη δυνατότητα οι προπονήσεις και οι αγώνες που είχαμε να φορτώσω λίγο περισσότερο το κορμί μου στα πλαίσια να αντέξω τη φετινή χρονιά, αλλά κυρίως για να προετοιμαστώ για την επόμενη, γιατί, παρόλο που είμαι 40, σκέφτομαι ακόμα μπασκετικά και σκέφτομαι όσο γίνεται πιο μακροπρόθεσμα. Οπότε μου δόθηκε αυτή η δυνατότητα, να μπω περισσότερο στο γυμναστήριο, να κάνω λίγο περισσότερα βάρη και λίγο πιο εξειδικευμένα, αλλά και με μεγαλύτερη ένταση, γιατί μπορούσα να αντεπεξέλθω στις προπονήσεις, οι οποίες δεν ήταν της ίδιας έντασης που είχα συνηθίσει όλα αυτά τα χρόνια. Και δεν ήταν το ίδιο κουραστικές όλες οι προπονήσεις, οι 5 προπονήσεις που κάναμε για να παίξουμε ένα παιχνίδι στην Α΄ ΕΣΚΑ.

«Δεν προπονούμαστε για να κάνουμε βάρη, προπονούμαστε ΜΕ τα βάρη»

Υπάρχουν κάποιοι που το λατρεύουν το γυμναστήριο. Και υπάρχουν και κάποιοι που βλέπουν το γυμναστήριο ως το μέσο για τη δουλειά τους. Εσύ ανήκεις σε κάποια από τις δύο κατηγορίες;
Θα ξεκινήσω λέγοντάς σου ότι κι εγώ αν έπρεπε να γυμναστώ και δεν έπαιζα μπάσκετ, νομίζω δεν θα προτιμούσα το γυμναστήριο. Οι περισσότεροι μπαίνουν σε ένα χώρο που γενικά αποτελείται και από ανειδίκευτους ή τέλος πάντων ανθρώπους που δεν έχουν καμία σχέση και δεν μπορούν να σε βοηθήσουν σε πολλά πράγματα, οπότε ό,τι κάνεις το κάνεις μόνος σου. Πολλά πράγματα τα οποία κάνεις είναι λάθος και δεν το ξέρεις, αλλά απ’ την άλλη είναι η νοοτροπία αυτή, απλά φορτώνω και βάζω κιλά, θέλω να έχω ένα σώμα γραμμωμένο, όσο γίνεται πιο φουσκωμένο ή τέλος πάντων να έχω μυς, κάτι το οποίο δεν προσφέρει και πάρα πολλά πράγματα αν δεν ακολουθείται και από όλα τα υπόλοιπα, που έχουν να κάνουν με την αερόβια άσκηση. Αν θες να είσαι ισορροπημένος σαν άνθρωπος όσον αφορά στην υγεία σου και το θέμα της γυμναστικής, το να κάνεις βάρη δεν προσφέρει πάρα πολλά πράγματα από μόνο του. Πρέπει να κάνεις την αερόβια άσκηση, να γυμνάσεις την καρδιά σου, να τρως κανονικά, καλά, όπως πρέπει και πάει λέγοντας. Οπότε νομίζω ότι θα ήμουν από αυτούς τους ανθρώπους που το μισούν, που θα ήθελα να βρω ένα χόμπι ας πούμε που να μπορώ να γυμνάζομαι λίγο ευρύτερα.

Όμως, θα σε πάω σε αυτό που είπες για το μέσο της δουλειάς, σε ένα περιστατικό που μου έχει κάνει μεγάλη εντύπωση. Πριν πολλά χρόνια στον Πανελλήνιο, όταν ξεκινούσα, είχα προπονητή τον αείμνηστο τον Θέμη Χολέβα, ο οποίος ήταν κυρίως μεγάλος δάσκαλος. Επειδή έβλεπε στα 16-17 που μπαίναμε εμείς στα βάρη και, ξέρεις πώς είναι, πιτσιρικάς θες να τα σηκώσεις όλα, να δείξεις ότι είσαι δυνατός, ότι μπορείς να κάνεις όλες τις ασκήσεις και τα λοιπά. Μας είπε το εξής, ‘δεν προπονούμαστε για να κάνουμε βάρη, προπονούμαστε ΜΕ τα βάρη’. Είναι κάτι τελείως διαφορετικό. Είναι μέσο για τη δουλειά μας. Δεν είναι η δουλειά μου να πάω να σηκώσω 100 κιλά στον πάγκο. Αν με βοηθήσει, θα το κάνω, αλλά δεν είναι αυτή η δουλειά μου.

«Όσο είμαι μέσα στο γήπεδο θέλω να είμαι όπως εγώ θέλω»

Κρίνοντας από την ηλικία και μόνο είσαι σπάνιο φαινόμενο αθλητή. Και έμεινες και σε πολύ υψηλό επίπεδο μέχρι τα 40 σου ουσιαστικά. Πώς βρίσκεις κίνητρο στα 40 για να πηγαίνεις γυμναστήριο 3 φορές τη βδομάδα, να κάνεις 5 προπονήσεις, είτε ήταν πέρσι στην Α2 στα 39, είτε φέτος στην Α΄ ΕΣΚΑ, ή του χρόνου;
Το μεγαλύτερο κίνητρό μου είναι ότι είμαι μέσα στο γήπεδο. Και όσο είμαι μέσα στο γήπεδο θέλω να είμαι όπως εγώ θέλω. Και το ‘όπως εγώ θέλω’ έχει να κάνει και με το γυμναστήριο, έχει να κάνει και με την προπόνηση, έχει να κάνει με πολλά πράγματα. Οπότε, ξεκινάω από τον εαυτό μου και επειδή είμαι εγωιστής και επειδή θέλω να μπαίνω στο γήπεδο και να κάνω αυτά που μπορώ. Σίγουρα δεν μπορώ να κάνω τα ίδια με αυτά που έκανα στα 30. Αλλά σίγουρα μπορώ να κάνω πολλά περισσότερα από άλλους που είναι σε αυτή την ηλικία. Και όσο νιώθω ότι είμαι καλά και μπορώ να συνεχίσω να πατάω στο παρκέ και να είμαι πιο γρήγορος από πολλούς, πιο δυνατός από πολλούς, πιο επιθετικός, πιο αλτικός, θα συνεχίσω να βρίσκομαι στο γήπεδο.

Οπότε, αυτό είναι το κίνητρό μου να κάνω τις προπονήσεις που πρέπει να κάνω, είτε είναι στο γυμναστήριο είτε είναι εκτός γυμναστηρίου. Και πάντα ήθελα να λέγομαι αθλητής, δεν ήθελα να λέγομαι μπασκετμπολίστας. Είναι διαφορετικά πράγματα. Ένας μπασκετμπολίστας μπορεί να είναι χοντρός, απλά μπορεί να ξέρει το αντικείμενο καλά, να ξέρει να σουτάρει, να κάνει κάποια πράγματα πολύ καλά μέσα στο γήπεδο. Ένας αθλητής πρέπει να είναι γρήγορος, πρέπει να είναι δυνατός, πρέπει να είναι αλτικός, πρέπει να είναι επιθετικός, πρέπει να τα έχει όλα. Και ήθελα πάντα από τη στιγμή που ξεκίνησα να παίζω να προσδιορίζομαι ως επαγγελματίας αθλητής, όχι επαγγελματίας μπασκετμπολίστας.

Μου μίλησες για τη δύναμη, το άλμα, ότι ακόμα και τώρα νιώθεις ότι υπερτερείς σε σχέση με την πλειοψηφία των αντιπάλων σου. Πώς προσεγγίζεις στο γυμναστήριο πλέον τις αντίστοιχες ασκήσεις σε σχέση με πριν από 10 χρόνια; Γιατί φαντάζομαι στα 30 και στα 25 εφόσον είχες μια νοοτροπία αθλητική από μικρός ήταν πολύ εύκολο με τόσο αθλητικό κορμί να ξεχωρίσεις. Τώρα πια πώς προσεγγίζεις το να μπορέσεις να κρατήσεις το άλμα σου ψηλά ή τη δύναμή σου στη ρακέτα;
Τώρα ξέρω ότι όλο αυτό χρειάζεται ακόμα περισσότερο, γιατί στα 25, 27, 28, οπωσδήποτε βοηθάει και η βιολογική ηλικία. Όσο μεγαλώνεις χρειάζεται να βάλεις και την προπόνηση με τις αντιστάσεις για να μπορέσεις να είσαι αυτό που λέμε ανταγωνιστικός όσον αφορά στο αθλητικό κομμάτι. Και φέτος ήμουν σε μια κατηγορία που δεν είχε τέτοια κομμάτια πολλά, αλλά δεν με ενδιέφερε. Αν το έβλεπα ότι κατέβηκα σε μια κατηγορία μόνο και μόνο για να παίξω ώστε να κλείσω την καριέρα μου, θα ήμουν διαφορετικός.

Αλλά το είδα ότι κάνω μια επανεκκίνηση. Και αυτή η επανεκκίνηση πρέπει να γίνει μέσα από όλα τα κομμάτια. Δεν γίνεται να αφήσω κάτι απ’ έξω. Ακόμα και τη μεταβατική περίοδο τώρα που συζητάμε, δεν γίνεται να κάτσω να ξεκουραστώ. Δεν μπορώ στα 40 μου να κάτσω δύο μήνες ή τρεις, δεν θα μπορέσει να επανέλθει το κορμί μου. Οπότε προσπαθώ να είμαι όσο γίνεται πιο συγκεντρωμένος στην προπόνησή μου στο γυμναστήριο, για τα κομμάτια τα οποία θέλω να βελτιώσω μέσα στο γήπεδο ή να κρατήσω σε ένα επίπεδο.

«Να κάθεσαι με κάποιους ανθρώπους που έχουν να σου δώσουν και να τους ακούς»

Σε έναν νέο παίκτη που τώρα ξεκινάει, όχι στα 12-13, αλλά στα 17-18, τι θα του έλεγες, για ποιες ασκήσεις θα του έλεγες ότι πρέπει οπωσδήποτε να δουλέψει πάνω σε αυτές για να βοηθηθεί μέσα στο γήπεδο;
Υπάρχουν εκατομμύρια ασκήσεις και οι γυμναστές θα ήταν πιο κατάλληλοι για να απαντήσουν. Αλλά εγώ θα έλεγα αυτό, οι περισσότεροι, τουλάχιστον στο χώρο τον δικό μας, θεωρούν το γυμναστήριο λίγο σαν αγγαρεία. Ακόμα και στην προετοιμασία που κάνουμε τα βάρη και στις ομάδες Α1 που δούλεψα, υπήρχαν πολλοί που έλεγαν ‘ωχ μωρέ τι πάμε τώρα;’ ή ‘θα κλέψω αυτή την άσκηση’, ή ‘δεν θα την κάνω καθόλου’ ή ‘θα έρθω στα βάρη και θα περιφέρομαι’. Πολύ αργότερα θα καταλάβει ο 17χρονος και ο 18χρονος ότι είναι μέρος της προπόνησής του και είναι ίσως το σημαντικότερο μέρος το να μάθει να προπονείται κατ’ αυτόν τον τρόπο εκτός γηπέδου, γιατί θα του δώσει σε βάθος χρόνου την καριέρα που ονειρεύεται. Θα τον βοηθήσει ώστε αυτή η καριέρα να συνεχιστεί παραπάνω, να πάρει παράταση και να είναι και καλύτερη όσον αφορά στο κομμάτι του κορμιού.

Γιατί χρειάζεται και τύχη, αλλά πιστεύω πάρα πολύ στο ότι όσο πιο δυνατό είναι το κορμί σου, τόσο πιο εύκολα αποφεύγεις τους τραυματισμούς ή, τουλάχιστον, τους μικροτραυματισμούς, που όμως μπορεί να γίνουν μεγάλοι, όπως εκείνοι που έχουν να κάνουν με μυϊκές ομάδες, με θλάσεις, με τραβήγματα. Να τα προλάβεις όλα αυτά και να είσαι περισσότερο μέσα στο γήπεδο παρά μέσα σε ένα φυσικοθεραπευτήριο ή κάπου εκτός.

Αν μπορούσες να συμβουλεύσεις τον 20χρονο Αβραάμ, θα του έλεγες να κάνει κάτι διαφορετικά;
Πολλά πράγματα θα του έλεγα να κάνει διαφορετικά. Δεν είμαι από αυτούς τους τύπους που θα σου πουν στις επιλογές ζωής ή ακόμα και σε αυτό που ρωτάς για τη γυμναστική, ότι όχι δεν μετανιώνω για τίποτα, με αυτό που έκανα έφτασα μέχρι εδώ. Σίγουρα έφτασα κάπου, αλλά όταν κοιτάς πίσω σίγουρα έχεις κάνει λάθη και ίσως ένα λάθος που έκανες να σε πήγαινε κάπου πολύ καλύτερα. Οπωσδήποτε οι περισσότεροι είμαστε ευχαριστημένοι έτσι όπως πήγε η ζωή μας και, ας μιλήσω για τον εαυτό μου, όχι όμως απόλυτα. Αλλά δεν παύει, αν γυρνούσα πίσω το χρόνο, ένα-δυο λάθη, μια-δυο κινήσεις να με οδηγούσαν κάπου πολύ καλύτερα. Θα έλεγα στον εαυτό μου κάποια πράγματα, όχι τόσο όσον αφορά στο κομμάτι της γυμναστικής και της προπόνησης γιατί σ’ αυτά ήμουν εκεί, αυτά είναι που με βοήθησαν, περισσότερο απ’ το ταλέντο μου, να κάνω πράγματα.

Αλλά πάντα υπάρχει χώρος για βελτίωση και πάντα υπάρχει χώρος, όταν η εμπειρία έρχεται, να σκεφτείς τα πράγματα διαφορετικά. Το θέμα είναι ότι η εμπειρία έρχεται πολύ αργότερα απ’ ότι τη χρειαζόμαστε. Γι’ αυτό είναι καλό να κάθεσαι με κάποιους ανθρώπους που έχουν να σου δώσουν, που ξέρουν κάποια πράγματα, και να τους ακούς. Γιατί κάτι άλλο που δεν κάνουν οι νέοι αθλητές, και πολύς κόσμος όχι μόνο στον αθλητισμό, νομίζουμε ότι τα ξέρουμε όλα και νομίζουμε ότι αυτός που μας μιλάει μας μιλάει για να μας δείξει ότι γνωρίζει παραπάνω. Δεν ισχύει κάτι τέτοιο. Θέλει να κάνουμε κάποια πράγματα που εμείς δεν πιστεύουμε ότι μπορούν να γίνουν με αυτόν τον τρόπο, αλλά από τη στιγμή που είναι γνώστης και τον εμπιστευόμαστε, πρέπει να τα ακολουθήσουμε, μάλλον θα είναι για καλό.

«Θα ήθελα να φύγω μέσα στο γήπεδο, θα ήθελα να φύγω όρθιος»

Πόσο διαφορετικά αντιμετωπίζεις έναν τραυματισμό στα 40 σε σχέση με πριν από 10-15 χρόνια;
(Γελάει) Βασικά δεν τον αντιμετωπίζω συνήθως, δηλαδή δεν με ενδιαφέρει. Αλλά τι γίνεται τώρα, είναι αυτό που σου είπα και πριν, έχει δύο όψεις το νόμισμα. Δηλαδή, απ’ τη μία όταν είσαι πιο μικρός ό,τι κι αν σου τύχει λες ‘θα το ξεπεράσω, έχω το χρόνο, έχω και τη δύναμη, τη σωματική και την ψυχική, να τον αφήσω πίσω μου και να γίνω όσο καλύτερα μπορώ, γιατί το κορμί μου είναι διαφορετικό’. Αλλά απ’ την άλλη όταν είσαι και πιτσιρικάς, στα 25-27, ένας τραυματισμός σοβαρός και μεγάλος μπορεί να σου κόψει την καριέρα στη μέση ή, τέλος πάντων, να μη σε βοηθήσει να κάνεις τα πράγματα που θα μπορούσες αν δεν τον είχες.

Οπότε, τώρα όταν μου συμβαίνει κάτι και νιώθω ότι είναι λίγο πιο σοβαρό από τα τετριμμένα – γύρισα το δάχτυλό μου ή έφαγα μια κλωτσιά στο πόδι –, το μυαλό μου πάει στο να το κοιτάξω λίγο περισσότερο για να μη δημιουργηθεί κάποιο πρόβλημα για το οποίο δεν θα έχω το χρόνο να αντιδράσω μιας και θα ήθελα να φύγω μέσα στο γήπεδο, θα ήθελα να φύγω όρθιος. Ευτυχώς, δόξα τω θεώ, μέχρι τώρα ήμουν τυχερός πολύ, βοηθώντας βέβαια το κορμί μου και δεν είχα τραυματισμούς πολύ σοβαρούς. Οπότε θα με πείραζε πάρα πολύ τώρα στο τέλος να έχω κάτι τέτοιο και να μη φύγω όπως θα ήθελα.

«Η αντίστροφη μέτρηση έχει αρχίσει, αλλά διψάω ακόμα»

Ποιο είναι πιο δύσκολο ψυχολογικά και πνευματικά; Ένας 25χρονος που θέλει να ανέβει να κρατήσει το μυαλό του συγκεντρωμένο στο στόχο του, ή ένας 40άρης που θέλει να συνεχίσει να παίζει;
Στα 40 το δύσκολο είναι ότι βλέπεις το τέλος. Δηλαδή, όσο και να θέλω να λέω ότι αντέχει το κορμί μου, θα παίξω σίγουρα ένα χρόνο, μπορεί και δύο, αν όλα πάνε καλά ίσως και τρία, το τέλος έχει αρχίσει, η αντίστροφη μέτρηση έχει αρχίσει και δεν μπορεί κανείς να το αποφύγει. Οπότε νομίζω ότι αυτό είναι το πιο δύσκολο όσον αφορά σε αυτή την ηλικία.

Θεωρώ ότι όποιος είναι μέσα στο γήπεδο και είναι συγκεντρωμένος και σέβεται τον εαυτό του, αυτό από μόνο του ένα κίνητρο να μην είναι ένας άνθρωπος που τον κοιτάνε όλοι και λένε ‘αυτός γιατί παίζει ακόμα;’, που είναι κάτι πάρα πολύ κακό. Γιατί καλό είναι να καταλαβαίνεις πότε πρέπει να φεύγεις και αν είναι δυνατόν να φεύγεις και νωρίς παρά να φεύγεις αργότερα. Οπότε θεωρώ ότι αυτό είναι πιο δύσκολο στα 40.

Στα 25 και τα 30 είναι το να έχεις το μυαλό να πάρεις τις αποφάσεις που πρέπει να πάρεις, γιατί πολλά πράγματα είναι ρευστά και σου λέω, μια λάθος κίνηση ή μια επιλογή ή κάτι που μπορείς να κάνεις, μπορεί να σε οδηγήσουν να πάρεις τελείως διαφορετικό δρόμο και αυτός μπορεί να είναι είτε θετικός είτε αρνητικός.

Φέτος άλλαξες δεκαετία, μπήκε μπροστά το «4-». Παρότι ήταν πολύ πιο χαμηλό το επίπεδο απ’ ότι είχες συνηθίσει, η ρουτίνα ήταν ίδια: ξυπνούσες κάθε πρωί, έπρεπε να πας γυμναστήριο, έπρεπε να κάνεις 5 προπονήσεις τη βδομάδα. Σου έπαιζε παιχνίδια το μυαλό σου και έπρεπε να το συγκρατήσεις ή ήσουν εύκολα συγκεντρωμένος όλη τη χρονιά;
Όχι, τα μόνα παιχνίδια που μου έπαιζε ήταν ότι ήθελα να τελειώσει γρήγορα η χρονιά, γιατί τη θεωρούσα μεταβατική. Περάσαμε τρομερά, κάναμε μια αήττητη πορεία, μια καταπληκτική πορεία σε πρωτάθλημα και κύπελλο, αλλά ήθελα να περάσει γρήγορα γιατί δεν με βοηθούσε το επίπεδο, με βοήθησε μόνο σε αυτό που σου λέω, να κάνω λίγο πίσω όσον αφορά στο κορμί μου, να το φτιάξω, ώστε να αντιμετωπίσω την επόμενη χρονιά καλύτερα. Γιατί προερχόμουν από χρονιές πολύ απαιτητικές, γεγονός που είχε να κάνει πολύ με τον Στέργιο Κουφό, που κάθε χρονιά με τον Στέργιο Κουφό είναι… τρεις με κανονικούς προπονητές.

Απ’ την άλλη, κάθε χρονιά που περνάει, όπως που σου είπα και πριν, πλησιάζεις όλο και περισσότερο στο τέλος και καλό είναι να ζεις την κάθε μέρα μέσα στο γήπεδο, γιατί οι μέρες στο γήπεδο είναι πραγματικά μετρημένες. Αυτά ήταν τα κυρίαρχα παιχνίδια του μυαλού. Άλλα παιχνίδια δεν είχα. Ήθελα να έρθω για προπόνηση, ήθελα να πάω να γυμνάσω το κορμί μου, ήθελα να παίξουμε τους αγώνες, να είμαστε καλοί, να προσφέρουμε σόου στον κόσμο και νίκες στην ομάδα μας και ευτυχώς όλα κύλησαν όπως έπρεπε, όπως τα είχα στο μυαλό μου απ’ όταν πήρα την απόφαση να ξαναγυρίσω εδώ.

Δηλαδή, ακόμα διψασμένος και στα 40 για μπάσκετ!
(Γελάει) Κοίταξε να δεις, δεν είμαι και ο Φώτσης που έχει πάρει ό,τι υπάρχει ας πούμε, 48 δισεκατομμύρια τρόπαια. Μπορεί να έχει πάρει μέχρι και σαν οδηγός αυτοκινήτων, επειδή είναι καλός οδηγός! Δεν ξέρω αν θα ήμουν διψασμένος αν ήμουν, παραδείγματος χάριν, στη θέση του Αντώνη. Βέβαια, θέλω να πιστεύω ότι επειδή είμαι έτσι σαν άνθρωπος, θα ήμουν, όσο είμαι μέσα στο γήπεδο. Αλλά ναι, διψάω. Και διψάω και πολύ γι’ αυτό που ήρθα να κάνω εδώ πέρα και αυτό που έχω στο μυαλό μου για το Αιγάλεω. Είναι ένα έξτρα κίνητρο για να διατηρηθώ σε μια κατάσταση καλή για ένα, δύο ίσως και τρία χρόνια. Δεν λέω παραπάνω γιατί τα ακούει και ο κόσμος και θα λέει ‘εντάξει, κάποια στιγμή κι αυτός, ήμαρτον, τι θέλει; Με το Π θα παίζει;’.

«Το να ασχοληθείς με τον αθλητισμό σε μαθαίνει»

Το μπάσκετ ως διέξοδο για τα παιδιά πώς το βλέπεις; Θα το συνιστούσες σε έναν πιτσιρικά;
Θα συνιστούσα όχι μόνο το μπάσκετ. Φυσικά θα πω για το μπάσκετ γιατί έχω γνώση πάνω σε αυτό το κομμάτι και μπορώ να τον βοηθήσω, να του πω κάποια πράγματα όσον αφορά συγκεκριμένα στο μπάσκετ και τον ομαδικό αθλητισμό, αλλά και τον ατομικό αθλητισμό. Γενικά είναι, όσο πάνε τα πράγματα δυσκολεύουν γιατί έχει μπει η τεχνολογία στη ζωή μας, έχουν μπει οι υπολογιστές, τα κινητά, τα παιδιά βρίσκουν άλλους τρόπους να διοχετεύσουν την ενέργειά τους, αλλά είναι διαφορετικό να παίζεις ένα video game και πολύ διαφορετικό να βγαίνεις έξω με τους φίλους σου και να παίζεις με μια μπάλα ένα μονό.

Αυτό μπορεί να σε οδηγήσει στη ζωή σου γενικά, το να ασχοληθείς με τον αθλητισμό, όχι με τον πρωταθλητισμό απαραίτητα αλλά με τον αθλητισμό, να μάθεις πολλά πράγματα μεγαλώνοντας: το πώς είναι να συνεργάζεσαι με ανθρώπους για έναν κοινό σκοπό, το πώς είναι να χάνεις, να διαχειρίζεσαι την ήττα, να διαχειρίζεσαι τη νίκη, να βάζεις το κορμί σου σε μια διαδικασία να αθλείται, να είναι υγιές το κορμί σου, όχι απαραίτητα να είσαι πρωταθλητής, αλλά να μπεις σε μια διαδικασία, ώστε μεγαλώνοντας να έχεις λιγότερα προβλήματα όσον αφορά στην υγεία σου, γιατί έχει να κάνει και πολύ με το κομμάτι της υγείας. Εγώ στους φίλους μου που τους λέω γυμναστείτε, που είναι 40, παντρεμένοι με παιδιά, δεν το λέω για να βγουν στην παραλία, τους λέω γυμναστείτε γιατί έχει σχέση με προβλήματα, με τα εσωτερικά σου όργανα, με τη μέση σου, όσο μεγαλώνουμε τα πράγματα είναι πολύ διαφορετικά.

«Θυμώνω με τους γονείς που δεν ‘βλέπουν’»

Είμαστε σε μια εποχή που απ’ τη μία έχουμε τις ψεύτικες/φτιαγμένες φωτογραφίες για τα social media, απ’ την άλλη η Ελλάδα είναι πρώτη σε όλη την Ευρώπη στην παχυσαρκία. Εσένα ως επαγγελματία αθλητή, που έχεις αφιερώσει όλη σου τη ζωή στον αθλητισμό, σε ενοχλεί αυτή η πορεία που βλέπεις ότι παίρνουν τα νέα παιδιά;
Δεν γίνεται να μη με ενοχλεί. Από τη στιγμή που είμαι μέλος της κοινωνίας και από τη στιγμή που με απασχολεί η κοινωνία στην οποία μεγαλώνω και ζω και το βλέπω κι εγώ γύρω μου. Έχω φίλους που σου είπα, δεν έχουν γυμναστεί ποτέ ή είναι υπέρβαροι, ή πάνε να σκύψουν και μαγκώνουν για μια βδομάδα. Πόσο μάλλον που το βλέπω αυτό να συνεχίζεται και να διογκώνεται, γιατί στη νέα γενιά νομίζω τα πράγματα είναι ακόμα χειρότερα όσον αφορά στην παχυσαρκία, όσον αφορά στο κάπνισμα, τον τελείως ανθυγιεινό τρόπο ζωής.

Και απ’ την άλλη ότι θέλουν αποτελέσματα χωρίς κόπο. Και είναι λάθος σε οποιονδήποτε τομέα της ζωής σου. Αν δεν κοπιάσεις για κάτι, δεν αξίζει. Και εκτός του δεν αξίζει, στο συγκεκριμένο σημείο που μιλάμε, ενέχει χίλιους δύο κινδύνους, τους οποίους μπορεί να μην υπολογίζεις στα 18-19, ή στα 20-22, για να βγεις στην παραλία και να βάλεις φωτογραφίες στο Instagram, αλλά μεγαλώνοντας αυτοί οι κίνδυνοι θα υπάρχουν. Και κάποια στιγμή θα σου χτυπήσουν την πόρτα. Όταν έχεις μάθει να φτιάχνεις το κορμί σου ή να λειτουργεί το κορμί σου με τέτοιο τρόπο, θα συνεχίσεις κατ’ αυτόν τον τρόπο και θα συνεχίσεις μέχρι που στο τέλος τα πράγματα θα εξελιχθούν άσχημα.

Δεν ξέρω, αυτό φτιάχνεται με πολλή δυσκολία. Έχει να κάνει πολύ με τη νοοτροπία και την παιδεία μας και θυμώνω περισσότερο με τους γονείς. Δηλαδή, όταν βλέπω γονείς, οι οποίοι είτε είναι παχύσαρκοι είτε όχι και βλέπω ένα παιδάκι 10-11 χρονών και είναι υπέρβαρο, όταν λέμε υπέρβαρο 15-20 κιλά παραπάνω, όχι 2, 3, 5, τότε θυμώνω πάρα πολύ. Όχι με το παιδί, δεν το κάνει μόνο του, δεν πηγαίνει να τρώει μόνο του στα εστιατόρια ή δεν τρώει μόνο του στο σπίτι, κάποιοι το προσέχουν. Αυτοί οι άνθρωποι, λοιπόν, που το προσέχουν δεν βλέπουν ότι το παιδί τους έχει πάρει ένα στραβό δρόμο όσον αφορά στην υγεία του; Το αν δεν θα αθληθεί, αν δεν θα παίξει μπάσκετ ή ποδόσφαιρο, είναι κάτι που θα του στοιχίσει αργότερα. Και θυμώνω πολύ με τους γονείς. Γενικά οι γονείς ή, ας πούμε, οι μεγαλύτεροι φταίνε για πολλά πράγματα κι αν δεν αλλάξουν αυτοί νοοτροπία, δεν μπορούμε να περιμένουμε από τα παιδιά ξαφνικά να αλλάξουν τα πράγματα.

«Αδιανόητο να μην έχω μια ώρα να γυμναστώ, για τον εαυτό μου, για το κορμί μου, για την ψυχή μου, για το μυαλό μου»

Δηλαδή νοοτροπία γυμναστικής ως χώρα.
Ναι. Τώρα ίσως βλέπω κάποια αλλαγή. Με τα ποδήλατα, με το τρίαθλο. Απλώς δεν ξέρω αν είναι μόδα κι αυτό ή, τέλος πάντων, βλέπω ανθρώπους περισσότερο στα 30-35 να το κάνουν, δεν βλέπω τους πιτσιρικάδες. Ίσως να κάνω και λάθος, αλλά θεωρώ ότι έχω αντίληψη του γίνεται και με τα παιδιά. Παραδείγματος χάριν, επειδή πηγαινοερχόμουν στη Σουηδία τα τελευταία 3-4 χρόνια, εκεί ο αθλητισμός είναι τρόπος ζωής, ο καθένας πριν πάει στη δουλειά του βγαίνει να τρέξει στο πάρκο ή πάει στη δουλειά του με το ποδήλατο, θα αφιερώσει μια ώρα για να πάει να παίξει μπάσκετ ή χόκεϊ ή οτιδήποτε άλλο. Έχει περάσει όμως αυτό, από την οικογένεια, από την κοινωνία μέσα. Ο άλλος το θεωρεί αδιανόητο να μην έχω μια ώρα να γυμναστώ, για τον εαυτό μου, για το κορμί μου, για την ψυχή μου, για το μυαλό μου. Εδώ το μόνο που σκεφτόμαστε είναι να πάμε για καφέ. Χρειάζεται κι αυτό, για αποφόρτιση, αλλά χρειάζονται κι άλλα πράγματα.

«Θυσίασε χρόνο από άλλα για να μάθεις να τρως σωστά»

Στη διατροφή σου έχεις αλλάξει κάτι τα τελευταία χρόνια;
Έχω αλλάξει κάποια πράγματα. Είναι αλήθεια ότι δεν είμαι και ο πιο κατάλληλος να σου μιλήσω για διατροφή γιατί κάνω παρασπονδίες, κάνω κάποια λαθάκια σε κάποιες περιόδους, είτε έχει να κάνει με την καλοκαιρινή περίοδο είτε σε άλλες περιόδους, αλλά προσπαθώ όσο μπορώ να είμαι κι εκεί τυπικός. Με έχει βοηθήσει πάρα πολύ ότι οι τελευταίες ομάδες που πήγα ήταν στην επαρχία και είχα το φαγητό μου σε μέρη που μπορούσα να φάω κανονικά, όχι σε σουβλατζίδικα και burgers. Εδώ και 4-5 χρόνια με βοήθησε και αυτό το κομμάτι να τρώω πιο καλά.

Προσπαθώ να προσέχω σε βασικά πράγματα που έχουν να κάνουν με τα αναψυκτικά, τη ζάχαρη, τα τηγανητά, τα γλυκά, 3-4 πράγματα που δεν είναι τόσο δύσκολο να τα κάνεις. Δεν είπαμε να μη φας γλυκό στη ζωή σου ή να μην πιεις μια φορά ένα αναψυκτικό, αλλά όχι κάθε φορά που κάθεσαι σε ένα τραπέζι να παίρνεις μετά το φαγητό και ένα γλυκό να φας. Γιατί έμαθα κι εγώ αργότερα ότι είναι πράγματα τα οποία συσσωρεύονται στον οργανισμό σου, μπλοκάρουν τις αρθρώσεις σου, όλα τα στοιχεία αυτά που δεν θέλουμε, και αρχίζουν και σε ενοχλούν μετά σε πολύ βασικές κινήσεις του οργανισμού, όχι στο να παίζεις μπάσκετ.

Όσο πιο κακή διατροφή κάνεις, πέραν του ότι κάποια στιγμή θα γίνεις υπέρβαρος, παχύσαρκος και τα λοιπά, και έτσι κι αλλιώς θα έχεις προβλήματα, πλέον ξέρουμε και πού πάνε αυτά τα άσχημα στοιχεία, οπότε πρέπει τουλάχιστον να τα προσέχουμε. Η διατροφή παίζει μεγάλο ρόλο, εγώ δίνω μεγάλη βάση στη συνήθεια, δηλαδή αν συνηθίσεις να τρως σωστά και υγιεινά από μικρός, κάπως έτσι θα συνεχίσεις. Αν δεν έχεις ένα πρόγραμμα, τρως αλλοπρόσαλλες ώρες, τρως περίεργα, junk food, όσο μεγαλώνεις είναι δύσκολο να αλλάζεις τις συνήθειές σου.

Να μάθεις να μαγειρεύεις σπίτι δηλαδή…
Αν δεν έχεις μαμά δίπλα, ναι. Παρόλο που θα σου φάει μισή ώρα, 40 λεπτά, από την ξεκούρασή σου ή από κάτι άλλο που θα ήθελες να κάνεις, θα δεις ότι αργότερα θα σε βοηθήσει και θα νιώθεις πολύ καλύτερα. Και το αργότερα είναι αυτό που είπαμε, ότι έρχεται κάποια στιγμή. Γιατί όλοι λένε εντάξει, σε 5 χρόνια, σε 10 χρόνια, αλλά στο λέω εγώ που δεν ξέρω πότε ήμουν 20 χρονών, 25, και έχω φτάσει 40. Ε, θα έρθει το αργότερα. Και το θέμα είναι όταν έρθει να είσαι όσο καλύτερα γίνεται.

Νίκος Κουσούλης