Δυσλιπιδαιμία και άσκηση

 

Δυσλιπιδαιμία είναι η κατάσταση που υποδηλώνει τη διαταραχή των λιπιδίων στο αίμα. Περιλαμβάνει αύξηση στη χοληστερόλη (ο σωστός όρος αντί του «χοληστερίνη») και στα τριγλυκερίδια, καθώς και ελάττωση της «καλής» χοληστερόλης. Ποιος ο ρόλος της άσκησης και, γενικότερα μιας αναδιαμόρφωσης του τρόπου ζωής, σε αυτή τη χρόνια νόσο;

Η δυσλιπιδαιμία συχνά οφείλεται στην κακή δίαιτα και στην αλλαγή του τρόπου ζωής. Συνεπώς, είναι μια συχνή κατάσταση σήμερα παγκοσμίως, δεδομένης της καθιστικής ζωής και της κακής διατροφής.

Η άσκηση συμβάλλει στην αντιμετώπιση της δυσλιπιδαιμίας, αφού μειώνει τα τριγλυκερίδια, αυξάνει την HDL (την «καλή» χοληστερόλη) και παρεμποδίζει τις ουσίες που την καταβολίζουν και μειώνει την LDL (η επιβλαβής χοληστερόλη).

Ένα άτομο με δυσλιπιδαιμία θα πρέπει να έχει πραγματοποιήσει μια σειρά εξετάσεων, τόσο για τη διάγνωση της κατάστασης, όσο και για τον προσδιορισμό της μέγιστης καρδιακής συχνότητας (με έναν δείκτη που καλείται METS).

Η άσκηση χωρίς άμεση ιατρική επίβλεψη πρέπει να έχει ένταση 4-5 METS. Δηλαδή, εάν η προσδιορισμένη καρδιακή συχνότητα είναι π.χ. 160 σφύξεις, το άτομο θα πρέπει να φτάνει στο 60-70% αυτής, άρα περίπου στις 105 σφύξεις. Αυτό το γεγονός άμεσα μας καθοδηγεί και σε ποιους τύπους άσκησης μπορεί να ολοκληρώσει ο καθένας. Για παράδειγμα, ένα άτομο που θα πρέπει η έντασή της άσκησής του να περιοριστεί όταν φτάσει στους 110 παλμούς δεν μπορεί να παίξει μπάσκετ ή ποδόσφαιρο. Τον καλύπτει, όμως, απόλυτα το τρέξιμο ή το ποδήλατο.

Η άσκηση θα πρέπει να διαρκεί περίπου 30 λεπτά, συμπεριλαμβανομένων 5 λεπτών προθέρμανσης και 5 λεπτών αποθεραπείας. Καλό είναι να επαναλαμβάνεται 5-7 φορές την εβδομάδα. Εάν, όμως, ο υπεύθυνος ιατρός έχει ζητήσει την άσκηση με σκοπό την απώλεια βάρους, τότε η καθημερινή γυμναστική θα πρέπει να φτάνει ή και να υπερβαίνει τα 60 λεπτά.

Σε κάθε περίπτωση, η διατήρηση του σωματικού βάρους, δηλαδή του BMI κάτω των 25, είναι αναγκαία για την αντιμετώπιση τόσο των αυξημένων τριγλυκεριδίων, όσο και της χαμηλής HDL. Οι παχύσαρκοι, με BMI μεγαλύτερο του 30, επιβάλλεται να μειώσουν το βάρος τους κατά 10-15%. Σε αυτό μπορεί να τους βοηθήσει ένα πρόγραμμα γυμναστικής. Θα πρέπει να σημειωθεί ότι μείωση του σωματικού βάρους κατά 5 κιλά, συνοδεύεται από ελάττωση των επιπέδων της LDL κατά 5-8%.

Φυσικά, τόσο η άσκηση όσο και η προσπάθεια για απώλεια βάρους θεμελιώνονται πάνω σε ένα σωστό πρόγραμμα διατροφής που θα περιλαμβάνει λαχανικά, φρούτα, ψάρι αλλά και ελάττωση της κατανάλωσης των κορεσμένων λιπών.

Η αλλαγή του τρόπου ζωής, έστω και σταδιακά, μπορεί κάλλιστα να συμβάλλει στην αντιμετώπιση της δυσλιπιδαιμίας και να βοηθήσει τον οργανισμό, οδηγώντας το κάθε άτομο στο να βγει ωφελημένο μέσα από τη βελτίωση της φυσικής του κατάστασης (άρα και της ποιότητας ζωής του) και την ελάττωση στην πρόσληψη φαρμάκων.

Αντώνης Κουσούλης