Special Olympics Αθήνα 2011: Τα δύο πρόσωπα των αγώνων

Ολοκληρώθηκαν οι Special Olympics που έλαβαν χώρα φέτος στην Αθήνα μεταξύ 25 Ιουνίου και 4 Ιουλίου. Και μας αφήνουν με ανάμικτα συναισθήματα και σκέψεις. Οι αγώνες οργανώθηκαν, έγιναν και ολοκληρώθηκαν με δύο πρόσωπα, ένα φωτεινό (που προβλήθηκε επαρκώς και είναι βεβαίως υπαρκτό και ελπιδοφόρο) και ένα σκοτεινό (που συστηματικά έγινε προσπάθεια να μείνει λιγότερο γνωστό και να απαξιωθεί η σημασία του).

Στο φως προβλήθηκε η συμμετοχή των εθελοντών. Μεγάλος αριθμός, 25.000 άνθρωποι, ανέλαβαν σε μεγάλο ποσοστό πολλές εργασίες της διοργάνωσης αφήνοντας πολύ καλές εντυπώσεις. Στο σκοτάδι έμειναν τα στοιχεία κακής οργάνωσης στην ανάθεση εργασιών των εθελοντών, η κακοδιαχείριση, οι μέχρι την τελευταία στιγμή παραλείψεις. Βέβαια, δε συνιστά έκπληξη το να αναλαμβάνουν οι λίγοι το μεγαλύτερο βάρος μιας διοργάνωσης. Έτσι και στην Αθήνα ανάμεσα στους εθελοντές που δήλωσαν συμμετοχή και δεν προσήλθαν και στους αδιάφορους από το έμμισθο προσωπικό, υπήρχαν οι αξιοθαύμαστοι άνθρωποι (τόσο από τους εθελοντές, όσο και από τους έμμισθους) που κατέβαλαν ως και υπεράνθρωπη προσπάθεια για το καλύτερο αποτέλεσμα.

Στο φως βγήκαν και αποθεώθηκαν οι τελετές έναρξης και λήξης, που αποτέλεσαν όμορφες βραδιές σε μια χώρα που τις επιζητά με το σταγονόμετρο. Στο σκοτάδι έμειναν οι συγκρούσεις, οι διαφωνίες και οι υπερβάσεις εξουσίας. Ο περιφερειάρχης Αττικής παραιτήθηκε από την Οργανωτική Επιτροπή, λίγες ημέρες πριν τους αγώνες (!), ενώ η βασική ομάδα που στελέχωσε τις οργανωτικές θέσεις των Special Olympics Hellas διορίστηκε χωρίς προκήρυξη. Είναι δύσκολο να απολαύσει κανείς την τελετή έναρξης όταν η Εθνική Συνομοσπονδία Ατόμων με Αναπηρία ανακοινώνει ότι το κόστος της τελετής ισούται περίπου με τη μείωση των επιδομάτων τους.

Στο φως φέραμε το πώς η χώρα μας, σε μια δύσκολη κοινωνικοπολιτική καμπή, κατάφερε να οργανώσει με σύμπνοια τους αγώνες και να βγάλει προς τα έξω ένα θετικό αποτέλεσμα εν μέσω διαδηλώσεων και χημικών. Στο σκοτάδι προσπαθήσαμε να κρατήσουμε το πώς η κατάσταση της χώρας επηρέασε τον κόσμο που την επισκέφθηκε. Πόσοι από όσους ήρθαν και έτυχαν στα επεισόδια θα γυρίσουν πίσω στη χώρα τους με καλή εικόνα από τους αγώνες; Αλήθεια, γράφτηκε οπουδήποτε στον, έντυπο ή ηλεκτρονικό, τύπο ότι η Αμερικανή σταρ Nicole Scherzinger (μεταξύ άλλων η lead τραγουδίστρια των Pussycat Dolls, νικήτρια του Αμερικανικού Dancing with the Stars 2010 και κριτής του X-factor 2011) ανέβαλε το ταξίδι της στην Ελλάδα και τη συμμετοχή της στην τελετή λήξης λόγω των επεισοδίων που είδε στις ειδήσεις;

Στο φως προβλήθηκε το πώς η Ελλάδα κατάφερε να οργανώσει αξιοπρεπώς Ολυμπιακούς Αγώνες εν μέσω της βαριάς οικονομικής κρίσης και των τόσων οικονομικών προβλημάτων. Στο σκοτάδι έγινε προσπάθεια να μείνει ο τεράστιος προϋπολογισμός των αγώνων και το επιπλέον οικονομικό βάρος που αυτοί επέφεραν στη χώρα. Το συνολικό κόστος της διοργάνωσης ανήλθε στα 70 εκατομμύρια ευρώ, την ώρα που οι προηγούμενοι αγώνες στη Σαγκάη κόστισαν 36 και οι αμέσως προηγούμενοι στο Δουβλίνο 30 εκατομμύρια. Τελικά, πόσο έχει αλλάξει ο Έλληνας στη συμπεριφορά του; Πώς μπορούμε να συζητάμε για λιτότητα όταν δεν έχουμε αποβάλει παραδοσιακά θεμελιώδη αρνητικά στοιχεία από τη νοοτροπία μας;

Στο φως ήρθε η προσέλευση του κόσμου, που, τόσο στις τελετές όσο και στα γήπεδα πραγματικά ήταν απρόσμενα μεγάλη για τη διοργάνωση (αναλογικά με αυτό που λογικά περιμέναμε). Στο σκοτάδι κρατήθηκαν… οι αγώνες! Καμία ζωντανή μετάδοση, ελάχιστα βίντεο με φάσεις, ανεπαρκής κάλυψη, σχεδόν μηδαμινή ενημέρωση για αποτελέσματα, ενίοτε ακόμα και από τον επίσημο ιστότοπο της διοργάνωσης. Μπορεί οι Special Olympics να προβάλλονται για το κοινωνικό τους πρόσωπο και για το στοίχημα που θέτουν να εκπαιδεύσουν την κοινωνία σε σχέση με τον τρόπο που πρέπει να απευθύνεται και να συμπεριφέρεται σε ανθρώπους με διανοητική αναπηρία, δεν παύουν ωστόσο, για αυτούς που συμμετέχουν, να είναι αγώνες. Και μάλιστα οι κορυφαίοι της τετραετίας για τα συγκεκριμένα άτομα. Όταν με επισκέφθηκε στο ιατρείο της κατασκήνωσής της με κάκωση επιγονατίδας μια 16χρονη χαμογελαστή κοπελίτσα με ελαφρά υστέρηση και με ρώτησε αν θα μπορούσε να παίξει την επόμενη ημέρα, η αρχική μου αντίδραση ήταν αρνητική. Σιγά σιγά όμως έμαθα ότι ήταν το αστέρι της ομάδας βόλεϊ του Περού, και τη συνόδευσαν μάλιστα κοντά μου τόσο η προπονήτρια όσο και ο αρχηγός της αποστολής της χώρας! Προσπαθώντας εν μέσω διερμηνέων και πόνου να κουβεντιάσουμε, έμαθα ακόμη ότι την επομένη ήταν ο τελικός. Δεν ξέρω πώς αντιμετώπισε τον αγώνα αυτόν ο ελληνικός τύπος, πιθανότατα ούτε καν γνωρίζει τη διεξαγωγή του. Για εκείνη την ημέρα, όμως, εκείνη η κοπέλα ήταν το αστέρι της ομάδας της παραμονή του τελικού των ολυμπιακών της αγώνων. Και έπρεπε να παίξει. Δεν είχα άλλη επιλογή από το να την προσεγγίσω με τη δέουσα προσοχή που άρμοζε στην περίπτωση. Παρέα κάναμε τον αγώνα μας για να μπορέσει να παίξει. Σε μια άλλη διοργάνωση θα γράφονταν ύμνοι για την προσπάθειά της. Εδώ ήταν υπόθεση λίγων προσώπων.

Οι Special Olympics, για όποιον συμμετέχει από οποιοδήποτε πόστο, είναι γεμάτοι μικρά και μεγάλα μαθήματα. Όσοι συμμετείχαν, αλλά και όσοι τους παρακολούθησαν ή διάβασαν για αυτούς, είναι σίγουρο ότι θα κρατήσουν μια ανάμνηση. Ο καθένας μπορεί να επιλέξει ποιο φωτεινό ή σκοτεινό πρόσωπό τους θα θυμάται.

Αντώνης Κουσούλης