Έχουμε πει ότι κατά καιρούς θα αναφερόμαστε σε περίεργους κανονισμούς στην ιστορία του μπάσκετ, ή στο λόγο για τον οποίο θεσπίστηκαν κάποιοι κανονισμοί. Έχουμε «ταξιδέψει» στις Φιλιππίνες, σε ιδιαίτερους κανονισμούς στην ιστορία του NBA, καιρός να πάμε και στη FIBA και να δούμε μια απίστευτη ιστορία που έγινε το 1954 αιτία θέσπισης ενός από τους πιο συνηθισμένους κανονισμούς του σήμερα.
Ο κανονισμός της FIBA πλέον ορίζει: «Όποτε η μπάλα μπαίνει στην μπασκέτα αλλά το καλάθι ή η βολή δεν μετράνε, η επακόλουθη επαναφορά της μπάλας θα πρέπει να γίνεται από το πλάι του γηπέδου στη νοητή ευθεία επέκτασης της γραμμής των ελευθέρων βολών». Όμως δεν ήταν πάντα έτσι…
Είμαστε στο Μουντομπάσκετ του 1954 και στον αγώνα Γιουγκοσλαβία-Ουρουγουάη, στον πρώτο γύρο της διοργάνωσης. Μέχρι τότε, όταν οι διαιτητές ακύρωναν καλάθι ή βολή μιας ομάδας (για οποιοδήποτε λόγο, επιθετικό φάουλ ή παραβίαση χρόνου στις βολές) η επαναφορά της μπάλας από την άλλη ομάδα γινόταν κάτω από την μπασκέτα στη βασική γραμμή.
Στο δεύτερο ημίχρονο του αγώνα, οι διαιτητές ακύρωσαν καλάθι της Ουρουγουάης μετά από επιθετικό φάουλ. Όμως, η γραμματεία δεν το αντιλήφθηκε (!) επειδή η Γιουγκοσλαβία έκανε επαναφορά κάτω από το καλάθι, όπως ακριβώς, δηλαδή, θα έκανε και αν είχε μετρήσει το καλάθι της Ουρουγουάης. Προφανώς, η γραμματεία θεώρησε ότι παρά το επιθετικό το καλάθι μετρούσε και το μέτρησε. Οι Γιουγκοσλάβοι είδαν το διαιτητή να το ακυρώνει και δεν πρόσεξαν ότι στο φύλλο αγώνα μέτρησαν οι δύο πόντοι μέχρι που λίγη ώρα αργότερα το ματς τελείωσε… 51-51 και τότε η Γιουγκοσλαβία κατάλαβε ότι αντί για νικήτρια ήταν ισόπαλη και το παιχνίδι θα πήγαινε παράταση!
Οι υπεύθυνοι της ομάδας άρχισαν να διαμαρτύρονται, να ζητούν να αφαιρεθούν οι δυο πόντοι από τους Ουρουγουανούς και να λήξει το ματς με 51-49 υπέρ της Γιουγκοσλαβίας. Οι δύο διαιτητές ήταν ο Αμερικανός Ερλ Σλουπ και ο Βραζιλιάνος Αλαντίνο Αστούτο. Προφανώς, θεώρησαν ότι μετά την απομάκρυνση… από το ταμείο ουδέν λάθος αναγνωρίζεται και ο 1ος διαιτητής (ο Σλουπ) δεν δέχτηκε τις διαμαρτυρίες των Γιουγκοσλάβων και έστειλε το ματς στην παράταση!
Θεώρησε ότι με το λάθος της γραμματείας η Ουρουγουάη νόμιζε ότι ήταν διαφορετική η εξέλιξη του ματς από αυτή που πραγματικά ήταν, αλλιώς μπορεί το ματς να έπαιρνε άλλη τροπή, οπότε ουσιαστικά αν της αφαιρούσε 2 πόντους θα της στερούσε το δικαίωμα στη νίκη.
Το ματς πήγε στην παράταση, οι Γιουγκοσλάβοι ήταν εμφανώς εκτός κλίματος αγώνα και χωρίς ψυχολογία γιατί ακόμη διαμαρτύρονταν, πέτυχαν μόλις 1 πόντο και έχασαν 52-55.
Το σκάνδαλο της απόφασης του διαιτητή, που ουσιαστικά μετά το λάθος της γραμματείας, ό,τι κι αν αποφάσιζε θα ήταν λάθος, αφού και οι δύο ομάδες θα είχαν λόγο να διαμαρτύρονται, και τα όσα ακολούθησαν από πλευράς Γιουγκοσλάβων με τις διαμαρτυρίες, ώθησαν τη FIBA να αλλάξει τον εν λόγω κανονισμό και από τους Ολυμπιακούς Αγώνες της Μελβούρνης το 1956 μετά από κάθε παράβαση της μπάλας σε διαδικασία σουτ κατά την οποία το καλάθι που μπήκε δεν μέτρησε και η κατοχή της μπάλας άλλαξε, η επαναφορά γίνεται από την πλαϊνή γραμμή και όχι κάτω από το καλάθι, για να μην μπερδεύεται η γραμματεία.