Δύο εβδομάδες «off», αλλά όχι μόνο…

Είναι πια γεγονός. Τη Δευτέρα το βράδυ ο Ντέιβιντ Στερν ανακοίνωσε ότι οι δύο πρώτες εβδομάδες του NBA, 1-14 Νοεμβρίου, ακυρώθηκαν, καθώς το πρωτάθλημα δεν θα αρχίσει στην ώρα του λόγω του λοκ άουτ. Οι αρένες πήραν εντολή να ελευθερώσουν τις ημερομηνίες για το διάστημα αυτό, 100 ακριβώς παιχνίδια ακυρώθηκαν και η σεζόν σίγουρα θα είναι μικρότερη. Αν αρχίσει βέβαια και δεν ακυρωθεί τελείως.

Γιατί τα πράγματα είναι πολύ δύσκολα για τη λίγκα. Παίκτες και ιδιοκτήτες είναι ακόμη πολύ μακριά από μια ενδεχόμενη συμφωνία, χρησιμοποιώντας τη φράση «αγεφύρωτο χάσμα» για να περιγράψουν το σημείο στο οποίο βρίσκονται οι συζητήσεις. Βέβαια, για να τα βάζουμε όλα στη σωστή τους βάση, μιλάμε για λοκ άουτ και όχι απεργία, οπότε το ποιος φταίει που η χρονιά δεν αρχίζει είναι ξεκάθαρο.

Οι τελευταίες, πριν την ακύρωση, συζητήσεις, έπεσαν σε τέλμα, καθώς οι δύο πλευρές άρχισαν να συζητούν για το salary cap και είδαν ότι δεν θα είναι καθόλου εύκολο να συμφωνήσουν. Διαφωνία στο mid-level exception, διαφωνία στη μεγαλύτερη χρονική διάρκεια των συμβολαίων, παρότι οι παίκτες και στα δύο έκαναν σημαντικές υποχωρήσεις σε σχέση με την προηγούμενη σύμβαση εργασίας. Το θέμα είναι ότι οι ιδιοκτήτες φαίνεται να έχουν πάρει απόφαση να πάνε ως το τέλος και να μην υποχωρήσουν καθόλου.

Με τη χρονιά να μην αρχίζει, πλέον έχουν με το μέρος τους τα πάντα, καθώς από την 1η Νοέμβρη και μετά οι παίκτες αρχίζουν να χάνουν μισθούς και αυτό θα έχει αντίκτυπο στις τσέπες όλων. Και μπορεί οι αστέρες όπως οι Τζέιμς, Ουέιντ, Κόμπι, και λοιποί, να μην έχουν ουσιαστικό πρόβλημα, αλλά στο NBA παίζουν περισσότεροι από 450 παίκτες κάθε χρόνο, με την τεράστια πλειοψηφία αυτών να μην έχουν την πολυτέλεια να μείνουν μια ολόκληρη σεζόν χωρίς χρήματα.

Οπότε από την 1η Νοέμβρη και μετά, η πίεση προς τους παίκτες θα είναι τεράστια, πίεση που ακόμα τώρα μπορεί να απορροφηθεί, τουλάχιστον στο οικονομικό της κομμάτι, αλλά τότε θα σκάσει σαν βόμβα στα χέρια των παικτών. Εκεί υπολογίζουν οι ιδιοκτήτες και δεν υποχωρούν σε τίποτα. Ακόμη και στο περίφημο BRI που αναφέραμε την περασμένη φορά, οι ιδιοκτήτες έπιασαν ξανά τις συζητήσεις από το 47-53 (53 αυτοί) και όχι το 50-50 όπως είχε προτείνει ο Στερν. Οι παίκτες έπαιρναν 57% την περασμένη σεζόν, έχουν ήδη προτείνει να πέσουν στο 53%, αλλά για να πάρουμε μια γεύση του τι σημαίνει οικονομικά όλο αυτό, κάθε μονάδα BRI αντιστοιχεί περίπου σε 40 εκατομμύρια δολάρια το χρόνο. Οπότε οι ιδιοκτήτες θέλουν οι παίκτες να δεχτούν μείωση 400 εκατομμυρίων δολαρίων τη σεζόν! Οι παίκτες έχουν ήδη αντιπροτείνει μείωση 160 εκατομμυρίων, ενώ η διαφορά που απομένει είναι όντως τεράστια, 240 εκατομμύρια.

Βέβαια, με τη λογική των ιδιοκτητών το πρωτάθλημα θα αρχίσει μόνο όταν οι παίκτες δεχτούν όλα τα αιτήματά τους. Από την αρχή η στάση τους είναι ανένδοτη και δεν έχουν μπει σε ουσιαστικές διαπραγματεύσεις, πράγμα που επιβεβαιώνει αυτό που είπε ο Μπίλι Χάντερ, ότι πριν κάμποσα χρόνια σε συνομιλία με τον Στερν, ο κομισάριος της λίγκας του είχε δείξει τα συγκεκριμένα μέτρα και του είχε πει: «Κοίτα, αυτά πρέπει να έχουν οι ιδιοκτήτες μου». Ο Χάντερ λέει: «Τότε του είχα απαντήσει ότι ‘ο μόνος τρόπος για να πάρετε αυτά είναι αν είστε διατεθειμένοι να κάνετε λοκ άουτ για ένα-δυο χρόνια’. Αυτό που γίνεται ως τώρα μου δείχνει ότι είναι διατεθειμένοι να το κάνουν. Όλα όσα κάνει δείχνουν ότι ακολουθούν αυτό το σενάριο».

Τι σημαίνει οικονομικά για τη λίγκα να χαθούν οι δυο πρώτες εβδομάδες; Τα 100 ματς που οι δυο βδομάδες αντιπροσωπεύουν αντιστοιχούν σε 83 εκατομμύρια δολάρια σε απώλειες εισιτηρίων. Κι αυτό χωρίς να υπολογίζεται τίποτα άλλο, ούτε τα σουβενίρ που δεν θα πωληθούν, το ποπ κορν, τα αναψυκτικά ή τα χρήματα που δίνουν οι οπαδοί στο πάρκινγκ του γηπέδου για να σταθμεύσουν. Όσον αφορά τηλεοπτικά και διάφορα άλλα, το πρωτάθλημα χάνει εκατοντάδες εκατομμύρια δολάρια, ενώ οι παίκτες για κάθε αγωνιστικό μήνα που δεν παίζουν χάνουν περίπου 350 εκατομμύρια δολάρια!

Και όλα αυτά μετά τη χρονιά που απ’ όλους χαρακτηρίστηκε ως η αναγέννηση του NBA. Για πρώτη φορά μετά από πάρα πολλά χρόνια (βλέπε Τζόρνταν και Μπουλς) τα τηλεοπτικά ήταν τόσο καλά, για πρώτη φορά ο κόσμος αγκάλιασε και πάλι τη λίγκα. Όμως, ένα λοκ άουτ ίσως καταστρέψει όλη αυτή την προσπάθεια, χειρότερα απ’ όσο είχε κάνει το αντίστοιχο του 1998-99, από το οποίο το NBA έκανε περισσότερα από 5 χρόνια για να συνέλθει οικονομικά.

Και ας μην ξεχνάμε όλους όσοι δουλεύουν στα γήπεδα, από τους σερβιτόρους, τους παρκαδόρους, όσους δουλεύουν στα μπαρ, τους σεκιουριτάδες, όλους όσοι ήδη βλέπουν τις ομάδες να τους απολύουν ή να τους μειώνουν τους μισθούς λόγω του λοκ άουτ (κινήσεις στις οποίες η πλειοψηφία των ομάδων έχει ήδη προχωρήσει, ενώ μετά την 1η Νοέμβρη αναμένεται να ενταθούν).

Όσον αφορά την ουσία του θέματος, για να καταλάβουμε πώς έχει η κατάσταση θα πρέπει να ξεπεράσουμε τα απόλυτα νούμερα και το κόμπλεξ του «τόσα χρήματα παίρνετε, μην είστε άπληστοι» που κυκλοφορεί πολύ εναντίον των παικτών. Κάθε επάγγελμα έχει τις αμοιβές του και όσα λιγότερα και να παίρνουν οι παίκτες, δεν πρόκειται οι υπόλοιποι εργαζόμενοι του κόσμου να πάρουν περισσότερα. Οπότε, ας δούμε το θέμα στη σωστή του βάση και με τις δεδομένες ιδιαιτερότητές του και όχι συγκρινόμενο με οποιοδήποτε άλλο επάγγελμα.

Κανείς εργαζόμενος δεν θα μπορούσε να δεχτεί τη μείωση που προτείνουν οι ιδιοκτήτες του NBA. Η διαφορά του 10% στα ποσοστά είναι τεράστια (αντιστοιχεί ακόμη και σε εν δυνάμει μείωση 40% των μισθών τους), ενώ η αντιπρόταση των παικτών για μείωση 4% είναι, αν το δούμε λογικά, περισσότερο από καλή, ιδίως αν σκεφτούμε ότι οι ιδιοκτήτες έχουν πάει εδώ και 4 μήνες από το 11% στο 10%. Το θέμα είναι ότι όποιος βλέπει τα νούμερα απόλυτα, «τρελαίνεται» και με το δίκιο του, καθώς μιλάμε για εκατομμύρια δολάρια, που οι άλλες κοινωνικές ομάδες δεν τα βγάζουν σε μια ζωή. Όμως, αυτό δεν είναι ο σωστός τρόπος να το δούμε και ουσιαστικά αποτελεί την προπαγάνδα στην οποία στηρίζονται οι ιδιοκτήτες για να στρέψουν τον κόσμο εναντίον των παικτών, παρότι έχουμε λοκ άουτ και όχι απεργία (τεράστια διαφορά).

Το θέμα με το salary cap επίσης έχει παρερμηνευτεί από πολλούς. Ο τρόπος που το παρουσιάζουν οι ιδιοκτήτες είναι ότι αν οκταπλασιαστεί ο φόρος που πρέπει να πληρώνουν για κάθε δολάριο πάνω από το salary cap οι ομάδες, κανείς δεν θα το ξεπερνά, οπότε το πρωτάθλημα θα γίνει πιο δίκαιο. Παράλληλα, κατηγορούν τους παίκτες που… δεν θέλουν ένα δίκαιο πρωτάθλημα.

Βέβαια, η αλήθεια είναι τελείως διαφορετική. Ισχύει ότι παρά το διπλάσιο φόρο σε κάθε δολάριο πάνω από το salary cap (για κάθε ένα που δίνει σε παίκτη μια ομάδα, δίνει ένα και στη λίγκα) υπάρχουν ομάδες από πλούσιες αγορές, όπως Λ.Α., Βοστόνη, Νέα Υόρκη, Μαϊάμι, Ντάλας, που έχουν τη δυνατότητα να πληρώνουν τους επιπλέον φόρους και να προσελκύουν παίκτες με υψηλότερα συμβόλαια.

Όμως, ο τρόπος που έχει δομηθεί η συλλογική σύμβαση ουσιαστικά κάνει μονόδρομο αυτή τη ρύθμιση για τους παίκτες. Το γεγονός ότι υπάρχουν αυτές οι ομάδες είναι ο μόνος μοχλός πίεσης για έναν παίκτη προς τον ιδιοκτήτη της ομάδας του όταν ζητά νέο συμβόλαιο. Αλλιώς με τις περιορισμένες ελευθερίες που έχουν οι παίκτες, ουσιαστικά θα υπέγραφαν με όποια ομάδα ήθελαν οι ιδιοκτήτες σε όποια τιμή ήθελαν οι ιδιοκτήτες. Άρα, δεν μπορεί να λυθεί αυτό χωρίς οι ιδιοκτήτες να κοιτάξουν τη σύμβαση εργασίας και τις ελευθερίες που δίνει στους παίκτες, κάτι που δεν πρόκειται, βεβαίως, να γίνει. Ιδίως όταν στην αρχή του καλοκαιριού υπήρχαν ιδιοκτήτες που ήθελαν να περιοριστούν ακόμη περισσότερο οι ελευθερίες των παικτών στην επιλογή ομάδας.

Ξεσπάθωσε ο Τζος Τσίλντρες στο Twitter!

Ενδιαφέρον έχει να δούμε τα όσα είπε ένας γνώριμός μας, ο Τζος Τσίλντρες, μετά τις συζητήσεις της Δευτέρας. Ο Τσίλντρες έγραψε στο Twitter: «Ως παίκτες καταλαβαίνουμε πόσο ευλογημένοι είμαστε να παίζουμε μπάσκετ και να πληρωνόμαστε τόσο καλά γι’ αυτό. Μην νομίζετε για ένα λεπτό ότι δεν το καταλαβαίνουμε. Όμως, [με το προτεινόμενο BRI] η πίτα δεν θα είναι 50-50 καθώς οι ιδιοκτήτες θέλουν οι παίκτες να πληρώνουν τα έξοδα. Δεν ανοίγουν τα βιβλία τους. Οπότε δεν μπορούμε να ξέρουμε τι χάνουν. Πόσοι άνθρωποι θα δέχονταν χωρίς πρόβλημα τα αφεντικά τους να τους πουν ότι θα πρέπει να δεχτούν 40% μείωση μισθών επειδή εκείνοι θέλουν κάθε χρόνο εγγυημένα κέρδη; Είναι αστείο που κάποιοι αναφέρουν τους ιδιοκτήτες ως «επιχειρηματίες» και τους παίκτες σαν άπληστους. Ονομάστε μου ένα μη αθλητικό επάγγελμα που μπορεί να σου εγγυηθεί κέρδος ανεξαρτήτως του προϊόντος που προσφέρεις στον κόσμο. Και πάνω σε όλα αυτά οι παίκτες έχουν δώσει ήδη εκατοντάδες εκατομμύρια δολάρια σε ένα χρόνο στους ιδιοκτήτες σε τριτεγγυήσεις. Οπότε, το να λες τους παίκτες άπληστους είναι ηλίθιο. Δεν ζητάμε την συμπάθειά κανενός, αλλά απ’ την άλλη δεν πρόκειται να σκύψουμε και να δεχτούμε μια τόσο σκληρή συμφωνία, τέτοια ώστε οι ιδιοκτήτες να μπορούν να εγγυηθούν στους εαυτούς τους 15-20 εκατομμύρια δολάρια κέρδος κάθε χρόνο ανεξαρτήτως της διαχείρισης που κάνουν στην ομάδα τους. Οι παίκτες δεχόμαστε 40-43% φορολογία από την κυβέρνηση και άλλο ένα 8% σε τριτεγγυήσεις από τους ιδιοκτήτες των ομάδων. Αυτό είναι ήδη το 50% των μισθών μας».

Το θέμα με τις τριτεγγυήσεις είναι πολύ ευαίσθητο για το NBA και ένας λόγος που οι παίκτες βγήκαν απ’ τα ρούχα τους στην αρχή του καλοκαιριού. Ο λόγος που υπάρχει αυτό είναι μήπως οι μισθοί των παικτών ξεπεράσουν το 57% του BRI που είχε συμφωνηθεί. Οπότε τα χρήματα αυτά τα κρατά το NBA και αν οι μισθοί των παικτών δεν ξεπεράσουν το 57%, τότε οφείλει να τα επιστρέψει στους παίκτες (8% του συμβολαίου του καθενός) μιας και είναι χρήματα που έχουν υπογράψει οι παίκτες στα συμβόλαιά τους ότι θα παίρνουν και δικαιούνται να τα πάρουν.

Φέτος, οι μισθοί των παικτών έμειναν κάτω από το 57% του BRI, οπότε τα 190 περίπου εκατομμύρια που περίσσευαν θα έπρεπε οι παίκτες να τα πάρουν πίσω. Όμως, οι ιδιοκτήτες ζήτησαν να τα κρατήσουν εκείνοι, χωρίς βέβαια κανένα νομικό δικαίωμα να το κάνουν, κάτι που οι παίκτες αρνήθηκαν. Μάλιστα, οι περισσότεροι ζήτησαν να τους δοθεί το 8% την 1η Νοέμβρη, ώστε να αντέξουν οικονομικά σε περίπτωση που το λοκ άουτ έχει κρατήσει ως τότε.

Στα μέσα Σεπτέμβρη η Ένωση Παικτών ανακοίνωσε ότι οι παίκτες θα πάρουν τα χρήματα αυτά που δικαιούνται. Αυτό είναι ένα ακόμα θέμα που δείχνει πόσο αποφασισμένοι είναι οι παίκτες για να αντέξουν το φετινό λοκ άουτ. Όπως είπε ο Μπίλι Χάντερ: «Ας μην νομίζουν οι ιδιοκτήτες ότι επειδή θα χάνουμε μισθούς από την 1η Νοέμβρη θα επιστρέψουμε με σκυμμένο το κεφάλι για να δεχτούμε οποιαδήποτε συμφωνία».

Η κατάσταση είναι στο απροχώρητο, όπως φαίνεται από τα παραπάνω. Το 1998-99 οι δυο πλευρές είχαν συμφωνήσει στις 6 Ιανουαρίου του 1999, λίγες ώρες πριν την οριστική ακύρωση της σεζόν. Φέτος έχουν συναντηθεί πολύ περισσότερες φορές απ’ ότι τότε για να συζητήσουν. Όμως, το χάσμα δεν γεφυρώνεται καθόλου. Αυτό σημαίνει ότι έχουν καλή διάθεση και η σεζόν σύντομα θα αρχίσει ή ότι έχουν ήδη εξαντλήσει τα διαπραγματευτικά τους όπλα και δεν έχει νόημα να βιαστούν να τα ξαναπούν αφού είναι σε αδιέξοδο; Θα δούμε, αν και οι οιωνοί δεν είναι καλοί.

Νίκος Κουσούλης