«Καταδικασμένος να σταμπαριστεί ως προδότης»

Δημοσιεύτηκε στις 7 Μαΐου 2008

Ο λόγος για τον Τζ. Ρ. Χόλντεν, του οποίου η πλήρης ιστορία είναι γνωστή σε λίγους, αλλά είναι μία από τις πλέον ενδιαφέρουσες στο χώρο του μπάσκετ. Ο Χόλντεν είναι ο άνθρωπος που έφτασε από την πλήρη απαξίωση, στη μεγαλύτερη ίσως αναγνώριση που έχει δεχτεί Αμερικανός αθλητής στην Ευρώπη. Ας τα πάρουμε με τη σειρά:

Ο Χόλντεν γεννήθηκε τον Αύγουστο του 1976 στην Πενσιλβάνια. Όταν τελείωσε το κολέγιο του Μπάκνελ ήταν ένας από τους καλύτερους πλέι μέικερ της φουρνιάς του, έχοντας αναδειχτεί δύο χρονιές στην ομάδα all–American στην κατηγορία του. Ορισμένοι κατάσκοποι από το NBA ενδιαφέρθηκαν, αλλά ο Χόλντεν για κάποιους λόγους έμεινε στο ράφι.

Καμία ομάδα δεν έδειξε ενδιαφέρον και ο Χόλντεν, έχοντας τεράστιο οικονομικό πρόβλημα, άκουσε τη συμβολή της μαμάς του και αποφάσισε να παρατήσει το μπάσκετ. Μάλιστα, έχοντας δίπλωμα στο business μανατζμεντ, πήγε για πρώτη συνέντευξη στην εταιρεία Anderson consulting, συνέντευξη την οποία πέρασε επιτυχώς και επιλέχθηκε για τον δεύτερη γύρο. Όμως, τρεις ημέρες πριν τη δεύτερη συνέντευξη, η οποία πιθανότατα θα του χάριζε θέση εργασίας και θα τελείωνε οριστικά την καριέρα του μπασκετμπολίστα, ο Χόλντεν δέχτηκε ένα περίεργο τηλεφώνημα από κάποιον ατζέντη στην Ευρώπη. Ο ατζέντης του πρότεινε να ταξιδέψει στη Λετονία για να δοκιμαστεί από ομάδα της Ρίγας (ΑΣΚ Μπροσένι Ρίγα). Η δοκιμή θα διαρκούσε 4 ημέρες και ο Χόλντεν θα έπαιρνε 400 δολάρια. Πώς αντέδρασε στα νέα αυτά; Φυσικά δέχτηκε πετώντας από τη χαρά του για… τα πολλά λεφτά και έτρεξε στη μητέρα του, με την οποία ζούσαν μαζί, για να της ανακοινώσει την απόφασή του. «Μα ποιος λογικός άνθρωπος πηγαίνει στην Ευρώπη να παίξει μπάσκετ; Αν θες παίξε εδώ και βρες μια πραγματική δουλειά να κάνεις», του είπε εκείνη μέχρι που έμαθε ότι ο Χόλντεν θα πληρωνόταν 400$ και απάντησε: «Αν είναι να πάρεις τόσα, πήγαινε».

Ο Χόλντεν… πήγε και άρεσε πολύ, με τη Ρίγα να του ζητάει να υπογράψει συμβόλαιο έναντι 2.500$ το μήνα. «Νόμιζα ότι έπιασα την καλή. Είπα… είμαι πλούσιος» θυμάται τώρα τους λόγους που υπέγραψε. Από τη Ρίγα πήγε στην Οστάνδη, μετά στην ΑΕΚ και από εκεί στη Ρωσία και την ΤΣΣΚΑ για να είναι πλέον ένας από τους πιο ακριβοπληρωμένους παίκτες στην Ευρώπη.

Το όνομα Χόλντεν όμως είναι συνώνυμο της λέξης «πρωτάθλημα». Ο Χόλντεν τις 9 χρονιές που είναι στην Ευρώπη έχει πάρει 8 πρωταθλήματα και μάλιστα 7 από αυτά συνεχόμενα. Η αρχή έγινε στη Ρίγα το 1998-99. Μετά με την Οστάνδη το 2000-01, με την ΑΕΚ το 2001-02 και με την ΤΣΣΚΑ το διάστημα 2003-07. Μόνο μια χρονιά στην Οστάνδη (2000) δεν πήρε τον τίτλο. Πραγματικά μοναδικό ρεκόρ για παίκτη που έχει αλλάξει 4 ομάδες.

Όταν η ρωσική ομοσπονδία ανακοίνωσε τους νέους περιορισμούς στη χρήση μη Ρώσων στο πρωτάθλημα, ο Σεργκέι Κούσενκο μεταξύ σοβαρού και αστείου είπε ότι θα έπρεπε η ομάδα του κάνει τον Χόλντεν Ρώσο για να κρατήσει και τους υπόλοιπους Αμερικανούς στο ρόστερ της. Μάλιστα, ρώτησε τον ίδιο τον Χόλντεν αν θα ήθελε να βοηθήσει την εθνική ομάδα κι εκείνος απάντησε… ναι: «Νόμιζα ότι έκανε πλάκα. Μου λέει, θες να παίξεις με την εθνική; Έχουμε πρόβλημα στον άσσο. Του είπα γελώντας… ναι, βέβαια, να σας βοηθήσω». Πότε κατάλαβε ότι ο Κούσενκο σοβαρολογούσε;

«Κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού (του 2003) κι ενώ είχα φύγει για τις Η.Π.Α., λάμβανα περίεργα e–mail από τον Κούσενκο, στα οποία με ρωτούσε πώς έλεγαν τη μητέρα μου, την αδερφή μου και τέτοια πράγματα. Τότε κατάλαβα ότι το εννοούσε». Πράγματι, η ΤΣΣΚΑ είχε πρόβλημα με τους τρεις Αμερικανούς στο ρόστερ της: Αλεξάντερ, Μπράουν και Χόλντεν δεν χωρούσαν. Η εθνική είχε πρόβλημα στον πλέι μέικερ. Ο Πούτιν είναι ο πιο… διάσημος οπαδός της ΤΣΣΚΑ και ο Κούσενκο έχει τον τρόπο του. Οι νόμοι βέβαια ήταν σαφείς: ένας παίκτης πρέπει να είναι 5 χρόνια στη χώρα ή να μιλάει άπταιστα τη ρωσική γλώσσα για να πάρει την υπηκοότητα. Και ο Χόλντεν δεν έκανε ούτε το ένα ούτε το άλλο.

Πώς παρακάμφθηκε ο σκόπελος; Μόνος ένας μπορούσε να το κάνει. Μετά από ενθουσιώδεις επιστολές υποστήριξης από τον… δήμαρχο της Μόσχας και τον πρόεδρο της κρατικής επιτροπής αθλητισμού, ο πρόεδρος της Ρωσίας, Βλαντιμίρ Πούτιν, με προεδρικό διάταγμα ανακήρυσσε κι επισήμως τον Χόλντεν… Ρώσο, δίνοντάς του το δικαίωμα να έχει διπλή υπηκοότητα, ρωσική και Αμερικάνικη.

Έτσι, ο Χόλντεν, αφού περίμενε να συμπληρώσει 3 χρόνια στη χώρα, έπαιξε στο Ευρωμπάσκετ του 2005 με την εθνική και στη συνέχεια κατέκτησε το Ευρωμπάσκετ του 2007.

Κι έτσι, έγινε γνωστός στις Η.Π.Α.. Ως… «ο άνθρωπος που είναι καταδικασμένος να φέρει τη στάμπα του προδότη». Γιατί; Μα επειδή απαρνήθηκε τις Η.Π.Α. για τον πιο μισητό εχθρό, τη Ρωσία. Ο ίδιος το βλέπει… πιο χαλαρά το θέμα: «Δεν το βλέπω έτσι. Είμαι Αμερικανός σε όλα μου εκτός από το μπάσκετ. Μπάσκετ παίζω σαν Ρώσος, όλα τα άλλα τα κάνω σαν Αμερικανός. Δηλαδή είμαι προδότης επειδή προσπαθώ να βγάλω το ψωμί μου; Γιατί οι επιχειρηματίες να μπορούν να δουλεύουν στην Ευρώπη κι εγώ όχι;».

Το καλοκαίρι θα είναι στο Πεκίνο και θα φοράει κόκκινα-μπλε-άσπρα, όπως κάθε άλλος Αμερικανός διεθνής. Μόνο που εκείνος θα παίζει στο αντίπαλο στρατόπεδο και θα περιμένει τη δεύτερη φάση για να δείξει με τον πιο σκληρό τρόπο στις Η.Π.Α. ότι κακώς τον αγνόησαν μπασκετικά.

Στα Αμερικανικά διαβατήρια αναγράφονται ως λόγοι για τους οποίους κάποιος μπορεί να χάσει την Αμερικανική υπηκοότητα το α) να «πολιτογραφηθεί πολίτης κάποιας άλλης χώρας», β) να «δεχτεί να εργαστεί για κάποιο άλλο κράτος» και γ) να «υπηρετήσει τις ένοπλες δυνάμεις άλλου κράτους». Ο Χόλντεν πάντως… δεν ανησυχεί, παρότι α) είναι Ρώσος, β) παίζει για την εθνική Ρωσίας και γ) είναι παίκτης… της ομάδας του Στρατού!

Όσο για το μεγαλύτερο κέρδος από το, ομολογουμένως περίεργο και σπάνιο, αυτό ταξίδι; «Η κουλτούρα, ο πολιτισμός. Υπάρχει ένας ολόκληρος κόσμος να δεις και να ζήσεις εκεί έξω. Αν είσαι κολλημένος και κοντόφθαλμος, τότε χάνεις πάρα πολλά πράγματα».