Ο τελικός Κυπέλλου έγινε, ο Παναθηναϊκός κέρδισε με 81-78 τον Ολυμπιακό και διατήρησε τον τίτλο που είχε πάρει και πέρσι, αλλά μια μέρα μετά κανείς δεν ασχολείται με μπάσκετ. Θα μου πείτε, εδώ κανείς δεν ασχολιόταν με μπάσκετ ούτε καν την ώρα που παιζόταν το παιχνίδι. Δευτέρα σήμερα και όλοι έχουν βάλει τις γνωστές… κασέτες και επαναλαμβάνουν τα γνωστά γραφικά. Παίκτες, προπονητές, διοικήσεις, ομοσπονδία, δημοσιογράφοι, Πολιτεία. Άλλο κεφάλαιο στο παραμύθι, ίδιο τέλος…
Και ο καθένας να βγάζει την ουρά του απ’ έξω. Για τον Ολυμπιακό φταίει ο Παναθηναϊκός, για τον Παναθηναϊκό φταίει ο Ολυμπιακός, για τους παίκτες του μεν φταίνε οι παίκτες του δε, για τους παίκτες του δε φταίνε οι παίκτες του μεν, για την ομοσπονδία φταίνε η αστυνομία και οι ομάδες, για την αστυνομία φταίνε οι ομάδες και η ομοσπονδία, για τους «κόκκινους» δημοσιογράφους φταίνε οι «πράσινοι» που δυναμιτίζουν το κλίμα, για τους «πράσινους» δημοσιογράφους φταίνε οι «κόκκινοι» που δυναμιτίζουν το κλίμα. Κι εσύ, αν έχεις περάσει την προεφηβική ηλικία, νιώθεις ήδη μια κούραση με όλα αυτά κάθε χρονιά.
Γίνεται τελικός Κυπέλλου, πας σε καφετέρια ή κάθεσαι στο σπίτι σου, δεν τολμάς να πας στο γήπεδο, δεν είναι και λίγο να αρχίσει το παιδί σου στα 5-6 του να βρίζει μανάδες, σόγια, συμμαθητές ή να «τραγουδάει» λέξεις που δεν μπορεί να καταλάβει. Παίζεται το πρωτάθλημα στην κόψη του ξυραφιού, το ίδιο. Είσαι πιτσιρικάς, αποφασίζεις να πας στο γήπεδο και η μάνα σου ντύνεται με μαύρα και κάθεται πάνω από το τηλέφωνο μέχρι να γυρίσεις πίσω.
Κάθε φορά ακολουθεί το ίδιο γαϊτανάκι. Όπως και φέτος. Μέσα στο γήπεδο μπήκε ό,τι μπορεί να φανταστεί κανείς, μόνο… άλογα δεν είχαν οι δυο πλευρές για να προσθέσουν και έφιππες μονάδες στον πόλεμο. Και η ομοσπονδία πέφτει από τα σύννεφα μέσα από τα λόγια του Παναγιώτη Τσαγκρώνη, γενικού γραμματέα τη ΕΟΚ: «Το έμαθα μόλις χτες και έμεινα έκπληκτος, δεν ξέρετε πώς περνάνε αυτά τα στυλό; Υπάρχουν σημεία στο σώμα του ανθρώπου που δεν μπορείς να ελέγξεις. Έμεινα με το στόμα ανοιχτό».
Μιλάμε για άνθρωπο ενήλικα, με παρουσία 30 χρόνων στα γήπεδα (και πολλών περισσότερων στη ζωή). Και έμεινε με το στόμα ανοιχτό, για να καταλήξει ότι «τελικά θα φύγει ο κόσμος από τα γήπεδα και θα μείνουν οι καθοδηγούμενοι». Ποιος κόσμος;
Αλλά, πλέον, όλοι έχουν μια δικαιολογία. Όταν χτύπησε από φωτοβολίδα ο Χάινς πριν το ματς δεν έγινε τίποτα. Όταν χτύπησε από πέτρα ο Μπράμος πριν τη διακοπή, πάλι τίποτα. Και ο Τσαγκρώνης γράφει ιστορία: «Πιστεύω ότι μεγαλοποιήθηκαν κάπως τα πράγματα. Αν σε έχουν χτυπήσει με μαχαίρι (σ.σ. έτσι ακούστηκε αρχικά για τον Μπράμο) ή αν είχαν μεγάλο χτύπημα όπως ο Χάινς, θα μπορούσαν να παίξουν; Δεν λέω ότι ήταν σωστά αυτά που συνέβησαν, αλλά μεγαλοποιήσαμε τα γεγονότα».
Δηλαδή, εφόσον δεν πέθανε κανείς, δεν τρέχει μία. Προφανώς το αν θα πρέπει να πάρουμε στα σοβαρά ένα χτύπημα αθλητή από φωτοβολίδα ή πέτρα, θα εξαρτηθεί από το μέγεθος του τραυματισμού του. Αν η πέτρα έβρισκε στο κεφάλι τον Μπράμο και του έχυνε τα μυαλά στο παρκέ, τότε, ναι, ίσως άξιζε να ασχοληθούμε. Αλλά, δυο μέτρα παλικάρι, μάτωσες λίγο στον ώμο και το κάναμε θέμα; Ή, απ’ την άλλη, αν η φωτοβολίδα είχε βγάλει το μάτι του Χάινς, τότε ίσως έπρεπε να γίνει κάτι. Αλλά, εντάξει, ολόκληρο θηρίο είσαι, τρόμαξες, καψαλίστηκαν λίγο οι τρίχες σου και το δέρμα σου, μην υπερβάλλουμε. Αν δεν σκοτωθεί παίκτης σε γήπεδο, δεν θα ασχοληθούμε, ουσιαστικά αυτό λέει η Ομοσπονδία, επιβεβαιώνοντας την υποκρισία της.
Γιατί λίγο μετά μιλάει για ομάδες που «θέλουν να έχουν στρατούς», για παράγοντες που «από εκεί ξεκινούν τα πάντα, από εκεί ρίχνεται λάδι στη φωτιά». Και, βεβαίως, όταν πρέπει να μιλήσουμε επί της ουσίας, βγάζουμε την ουρά μας απ’ έξω, κρυβόμαστε πίσω από τους τύπους. Όπως το αν έπρεπε να αναβληθεί ο αγώνας μετά το χτύπημα του Χάινς: «Ο Ολυμπιακός ήθελε να γραφτούν τα όσα συνέβησαν στο φύλλο αγώνα. Όμως το γράφουν μόνο οι διαιτητές, που δεν ήταν ακόμη εκεί». Κατά τα άλλα, το μαχαίρι θα φτάσει στο κόκκαλο.
Βέβαια, ας μη γελιόμαστε. Δεν είναι μόνο η Ομοσπονδία που έχει καταντήσει περίγελως. Θα θυμάστε, προφανώς, την κοινή συνέντευξη Διαμαντίδη-Παπαλουκά πριν κάποια χρόνια και τα «εμείς οι παίκτες δεν θα ανεχτούμε άλλα επεισόδια και θα φύγουμε από το γήπεδο». Τότε. Έχουν περάσει πάνω από 3-4 χρόνια, αλλά από το γήπεδο δεν έχει φύγει κανείς. Μάλιστα, στο πρόσφατο παιχνίδι είδαμε και τους παίκτες να ξεφεύγουν, εφόσον αληθεύουν οι εκατέρωθεν κατηγορίες για ρατσιστικές και υβριστικές συμπεριφορές. Παίκτες που είναι συμπαίκτες στην εθνική ομάδα, παίκτες που θα έπρεπε με τα λεφτά που παίρνουν να έχουν το ελάχιστο ίχνος νοημοσύνης ώστε να καταλάβουν ότι στη θέση που βρίσκονται ποιούν ήθη.
Κι εντάξει, οι παίκτες μάλλον είναι ο τελευταίος τροχός της αμάξης, χωρίς να απαλλάσσονται των ευθυνών. Όμως, είναι επαγγελματίες και συμπεριφορές όπως το να αποχωρήσουν μαζί οι δύο δωδεκάδες από το γήπεδο σε περίπτωση επεισοδίων, όσο σωστό και ελπιδοφόρο κι αν ακούγεται στα αυτιά του ρομαντικού μπασκετόφιλου, προφανώς και είναι πολύ πιθανό να θέσει σε κίνδυνο τα συμβόλαιά τους και την καριέρα τους. Και (προσωπικά θεωρώ ότι) δεν είναι δυνατόν μπροστά σε Ομοσπονδία, Πολιτεία, διοικήσεις, εμείς να στρέφουμε βλέμμα και απαιτήσεις στους παίκτες.
Αν το κάνουμε, ουσιαστικά έχουμε παραδεχτεί το αδιέξοδο του θέματος και το γεγονός ότι δεν θα υπάρξει ποτέ λύση. Οπότε, ως άλλος πνιγμένος, πιανόμαστε από τα μαλλιά μας.
Σήμερα έχουμε ακούσει πολλά για τη θέση της Πολιτείας και τι θα κάνει ο Γιάννης Ιωαννίδης, υφυπουργός αθλητισμού. Όσοι δεν πάσχουμε από… αμνησία, θυμόμαστε ότι ο Ιωαννίδης ήταν ξανά υφυπουργός αθλητισμού από τον Σεπτέμβριο του 2007 ως και τον Οκτώβριο του 2009. Όμως, και τότε δεν είχε ενδιαφερθεί να κάνει κάτι (όπως, βεβαίως, και όλοι οι προκάτοχοί του, δεν τα ρίχνω όλα στον Ιωαννίδη). Η τότε αδιαφορία γιατί να αλλάξει τώρα;
Μέχρι να φύγει ο Κόκκαλης από τον Ολυμπιακό, το πρόβλημά μας ήταν ότι στο θώκο των δύο ομάδων υπήρχαν άνθρωποι (Κόκκαλης, Γιαννακόπουλοι) που αγαπούσαν μεν τις ομάδες τους, αλλά δεν θα έδιναν ποτέ λύση στο οπαδικό θέμα και στον χουλιγκανισμό, αφού αυτό που ακούγαμε ήταν ότι «τους εξυπηρετεί να συντηρούν στρατούς».
Οι Αγγελόπουλοι ήρθαν ως μεσσίες στον Ολυμπιακό, το νεαρό της ηλικίας τους, το γεγονός ότι είναι ξεκάθαρα μπασκετικοί, ότι έχουν αθλητική παιδεία, η στενή επαφή τους με το NBA, όλα αυτά είχαν οδηγήσει σε πρώιμες και (όπως αποδείχτηκε) ανεδαφικές ελπίδες αλλαγής.
Αν βγάλει κανείς την ανακοίνωση αποχώρησης πριν από κάποια καλοκαίρια, που όμως τελικά ήταν μέσο άσκησης πίεσης προς την Ομοσπονδία και τίποτα άλλο, το νέο ήθος δεν το έχουμε δει. Εντάξει, ο Ολυμπιακός έχει βάλει παιχνιδάκια και διάφορα άλλα στα ημίχρονα και έχει προωθήσει αρκετά το marketing της ομάδας, αλλά, με συγχωρείτε, το NBA δεν είναι τα τρίποντα των οπαδών από το κέντρο στα ημίχρονα.
Και στον Παναθηναϊκό είδαμε αλλαγή στην ηγεσία το καλοκαίρι, στη θέση των μεγάλων Γιαννακόπουλων ήρθε ένας νεαρός Γιαννακόπουλος, αλλά τα ήθη και αυτής της ομάδας έμειναν εξίσου αμφίβολα με το παρελθόν. Επιθέσεις, ύβρεις, όλα στη λογική του «πολέμου» και του «ή εμείς ή αυτοί».
Το πού πήγαν οι προσκλήσεις για τον τελικό και από τις δύο πλευρές, το είδαμε όλοι χτες. Το ποιους είχαν επιλέξει οι ομάδες να φέρουν στο γήπεδο, επίσης το είδαμε. Δηλώσεις πολεμικής πριν το ματς, δηλώσεις για «αλητεία» από τη μια και για «βρωμιά» από την άλλη μετά το ματς.
Και μέσα σε όλα, και οι δύο πλευρές ζητούν «βοήθεια» και «κάθαρση», ζητούν να φύγουν οι στρατοί και οι χούλιγκαν, να επουλωθεί το μπασκετάκι και να έχει μέλλον. Όμως, το ζητούν ο ένας για τον άλλο, χωρίς να θεωρεί κανείς τους ότι πρέπει να διορθώσει τα του οίκου του πριν ασχοληθεί με τους άλλους. Προφανώς και αυτό είναι κοροϊδία, γίνεται για τις εντυπώσεις, για να χαϊδεύουμε τα αυτιά μας, δεν θέλει κανείς αλλαγή.
Γιατί αν ήθελαν οι Αγγελόπουλοι αλλαγή και κάτι διαφορετικό στο μπάσκετ, αντί να μιλούν επί 30 λεπτά για το πόσο αδικούνται, το πόσο «αλήτες» είναι οι του Παναθηναϊκού, το πόσο έλαμψε το ήθος των δικών τους παικτών και το χαμηλό επίπεδο των αντιπάλων, το πόσο έχασε το μπάσκετ με αυτά που έκανε ο Παναθηναϊκός, το πώς ξεκίνησε το όλο θέμα που κατέληξε στα όσα πέρασε ο Ολυμπιακός, περίλυποι και στενοχωρημένοι για την κατάντια του αθλητισμού, θα έπρεπε να μιλούν επί 30 λεπτά για το τι θα κάνουν εκείνοι για να καθαρίσουν την ομάδα τους από το μερίδιο βρωμιάς που έχει στο ελληνικό μπάσκετ.
Γιατί αν ήθελε ο Γιαννακόπουλος αλλαγή και κάτι διαφορετικό στο μπάσκετ, αντί να μιλά για «αλητείες» που έχει εφεύρει αυτός, αντί να δυναμιτίζει το κλίμα, αντί να λέει για «βρωμιά του μπάσκετ» αναφερόμενος στον Ολυμπιακό, θα έπρεπε να ασχοληθεί με το τι έκαναν οι οπαδοί του, τι έκανε αυτός για να φέρει τα πράγματα ως εκεί, τι μπορεί να κάνει για να αλλάξει το πράγμα αύριο, πόσο πρέπει να παλέψει για να εξαφανίσει την αλητεία από το «τριφύλλι».
Αλλά, με το να ασχολείται ο ένας με τον άλλο, είναι μια τακτική που προφανώς και εξυπηρετεί και τους δύο, αφού ο καθένας δεν αναγνωρίζει ούτε στο ελάχιστο ότι αυτός πρέπει να διορθώσει κάτι, αλλά μόνο ότι ο αντίπαλός του πρέπει να διορθώσει τα πάντα, καθώς εκείνος ευθύνεται για όλα.
Το ότι ο ένας επιλέγει μια «γλώσσα του δρόμου» ενώ ο άλλος εμφανίζεται σε λιγότερο έξαλλη κατάσταση και με πιο ήρεμη απόδοση ευθυνών (στον άλλο), δεν μπερδεύει πια κανέναν, δεν έχει καμία διαφορά. Παιδιά δεν είμαστε, ούτε τα καταπίνουμε όλα αμάσητα και χωρίς σκέψη. Οι ευθύνες είναι και των δύο, εξίσου μεγάλες, εξίσου καταδικαστικές για το μπάσκετ.
Γιατί, ας μην ξεχνάμε, η στάση των δύο «αιωνίων», ο χουλιγκανισμός, το γεγονός ότι (όλοι κάνουμε πως ξεχάσαμε ότι) έχουμε φτάσει στο σημείο να μην έχει τελειώσει πρωτάθλημα στο γήπεδο, έχει (αν όχι το μεγαλύτερο ένα) πολύ σημαντικό μερίδιο ευθύνης για την κατάντια του κάποτε «καλύτερου πρωταθλήματος της Ευρώπης». Δεν φταίνε για όλα… ο ΕΣΑΚΕ και η κρίση, ούτε η καραμέλα που πιπιλάνε οι «αιώνιοι» τόσα χρόνια.
Και μέσα σε όλα υπάρχει και η αστυνομία, που βγάζει εντελώς την ουρά της από το θέμα. Είτε μιλάμε για τις κάμερες στο γήπεδο, είτε για τους ελέγχους, είτε για τις συλλήψεις, είτε για τα επεισόδια, είτε για την ανοχή (προφανώς με τη γνώση της) των όσων γίνονται, ποτέ και για τίποτα δεν ευθύνεται η αστυνομία. Απλώς υπάρχει ως διακοσμητικό στοιχείο στο background των αγώνων. Από τα μέσα της εβδομάδας ακούγεται ως φήμη ότι οι οπαδοί των δύο ομάδων θα μπορέσουν να δράσουν ανενόχλητοι στο γήπεδο, χωρίς κανένα εμπόδιο από την αστυνομία. Ότι το έχουμε ακούσει και από τις δύο πλευρές, ναι, αλλά επειδή δεν μπορεί προφανώς να διασταυρωθεί, απλώς αιωρείται πάνω από τον αγώνα για μία εβδομάδα, επιβεβαιώνεται από τα όσα έγιναν μέσα στο γήπεδο, αλλά πάντα υπάρχουν οι «τύποι» που το αναιρούν και το καθιστούν μια απλή σύμπτωση.
Αν υπήρχε έστω κι ένας που δεν ήξερε ότι το όλο σκηνικό στο Ελληνικό χτες ήταν στημένο, ότι τα επεισόδια θα γίνονται και μάλιστα με… ραντεβού, τότε, ναι, πράγματι μπορούμε να πέσουμε από τα σύννεφα. Η αστυνομία μιλά για 50 πλαστές διαπιστεύσεις, οι πληροφορίες από ανθρώπους στο γήπεδο λένε για πάνω από 200. Οι χούλιγκαν των δύο ομάδων κυκλοφορούσαν ανενόχλητοι, έβαλαν μέσα στο γήπεδο ό,τι ήθελαν, έβγαλαν την «αρρώστια» τους για ακόμα μία φορά στην πλάτη του ελληνικού μπάσκετ, πλακώθηκαν, βρίστηκαν, πέταξαν φωτοβολίδες, πέτρες και ό,τι άλλο ήθελαν, μπήκαν στο παρκέ και δέρνονταν, δεν συνελήφθησαν και γύρισαν σπίτια τους ανενόχλητοι. Όλα αυτά με την ανοχή της αστυνομίας, την υποστήριξη των διοικήσεων των ομάδων τους και τις πλάτες της ΕΟΚ.
Γιατί δεν είδα καμία αστυνομία να συλλαμβάνει τους αλήτες που λυμαίνονταν για ακόμα μία φορά το ελληνικό μπάσκετ, δεν είδα καμία διοίκηση να ζητά συγγνώμη που οι δικοί της τραυμάτισαν τον Χάινς ή τον Μπράμο, που οι δικοί της μπήκαν στο παρκέ και δέρνονταν με τους απέναντι, δεν είδα καμία ΕΟΚ και καμία Πολιτεία να προνοεί για τον αγώνα με βάση τα όσα έχουμε δει τα τελευταία χρόνια ή να κατακεραυνώνει και να τιμωρεί έτσι τις ομάδες που να μην τολμήσει κανείς να διανοηθεί ξανά επεισόδια. Απ’ την άλλη, ο Τσαγκρώνης τους έκανε τη μούρη κρέας: «Είναι νωρίς να μιλήσουμε για ποινές. Μην ξεχνάτε πως έχουν ακόμα τόσα παιχνίδια να παίξουν, αν και στην Ευρωλίγκα φυλάγονται». Η λογική του παραλόγου…
Θα αλλάξει κάτι με αυτή τη λογική όλων; Όχι, εννοείται πως δεν θα αλλάξει τίποτα. Και την επόμενη ημέρα οι «ιδέες» για αλλαγή κυμαίνονται κάπου ανάμεσα στην «κατάργηση του τελικού Κυπέλλου» και την «μεταφορά του αγώνα σε ξένη χώρα». Δηλαδή, το πρόβλημα είναι… εντοπιότητας; Ο Ολυμπιακός και ο Παναθηναϊκός είναι άμοιροι ευθυνών και αν φύγει το ματς από την Ελλάδα θα σωθεί το μπάσκετ αφού οι δυο «αιώνιοι» κάνουν τόσο μεγάλη προσπάθεια προς αυτή την κατεύθυνση; Είναι σοβαρή λογική να μιλάμε για ελληνικό μπάσκετ… σε ξένη χώρα επειδή έχουμε πρόβλημα χουλιγκανισμού;
Γιατί έχουμε πρόβλημα χουλιγκανισμού; Ποιος το ανέχεται; Ποιος το συντηρεί; Ποιος το κρατά ζωντανό; Ποιος στρουθοκαμηλίζει ότι δεν υπάρχει; Ποιος εθελοτυφλεί ότι δεν είναι πρόβλημα; Γιατί οι άλλοι το έχουν λύσει; Πόσο θα το ανεχόμαστε, θα κάνουμε ότι δεν υπάρχει, θα επιλέγουμε διαγραφή μνήμης, θα νομιμοποιούμε με τη στάση μας όσους το συντηρούν;
Με τα όσα έχουν γίνει στα γήπεδα τα τελευταία 20 χρόνια, τι περιμένουμε για να αναλάβουμε δράση; Ή τι περιμένουμε για να καταλάβουμε ότι οι ίδιοι που κλαίγονται κάθε φορά κατόπιν εορτής δεν θέλουν να αναλάβουν δράση; Πόσο περισσότερο θα απαξιωθεί το μπάσκετ πριν τολμήσει κάποιος να κοντραριστεί με τις ομάδες και τον χουλιγκανισμό και να εξοντώσει τους υπαίτιους χωρίς ημίμετρα και «εκπτώσεις»; Πότε θα μπορέσει κάποιος από την ΕΟΚ, τις διοικήσεις των ομάδων, την αστυνομία, τους παίκτες, να απαντήσει έστω και ένα από τα παραπάνω ερωτήματα στην ουσία του;
Νίκος Κουσούλης