Δημοσιεύτηκε στις 3 Δεκεμβρίου 2008
Παγκόσμια ημέρα αφιερωμένη στα ΑΜΕΑ σήμερα και είναι ευκαιρία να μιλήσουμε για το τι μπορεί να προσφέρει ο αθλητισμός σε αυτούς τους ανθρώπους. Το ακρωνύμιο ΑΜΕΑ αναφέρεται στα Άτομα ΜΕ Αναπηρία, ενώ ένας όρος που έχει εισαχθεί τα τελευταία χρόνια είναι το Άτομα Με Ειδικές Δεξιότητες (ΑΜΕΔ).
Σύμφωνα με το νεότερο ορισμό από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, όταν αναφερόμαστε σε αναπηρία, εννοούμε κάποια απώλεια, ποικίλου βαθμού, μιας ανατομικής δομής ή μιας λειτουργίας. Ο βαθμός της αναπηρίας βασίζεται στην αλληλεπίδραση μεταξύ του ατόμου με κάθε άλλο άτομο, με το κοινωνικό περιβάλλον ή κάποιο ίδρυμα περίθαλψης. Μόλις πέρυσι έγινε πιο δημοφιλής η πρόταση για εξάλειψη της διάκρισης μεταξύ καταστάσεων υγείας που μπορεί να είναι «ψυχικές» ή «σωματικές». Η αναπηρία μπορεί να σχετίζεται με κάποια σωματική ή αισθητηριακή, γνωσιακή ή διανοητική βλάβη.
Τα παραπάνω πρέπει να γραφούν γιατί συνήθως παραβλέπεται το τι περιλαμβάνει ο όρος αναπηρία. Οποιαδήποτε και αν είναι η μορφή της, όμως, η ενασχόληση με τον αθλητισμό μπορεί να παρέχει πολλά. Η πρόσβαση σε αυτόν πρέπει να είναι εύκολη, άλλωστε, σύμφωνα με ειδική νομοθεσία ισχύει ότι: «Ο Αθλητισμός των ατόμων με αναπηρία (ΑΜΕΑ) είναι ένας ιδιαίτερος τομέας άθλησης, που τελεί υπό την προστασία του Κράτους» (ολόκληρο το κείμενο του σχετικού νόμου Ν.2725/1999, άρθρο 29 (ΦΕΚ 121Α) μπορείτε να το βρείτε στον ιστότοπο του «Αναπηρία τώρα», www.disabled.gr).
Για ένα παιδί με κάποια αναπηρία, τα διάφορα αθλητικά παιχνίδια μπορούν να του δώσουν την ευκαιρία να βρει νέους τρόπους για να αντιμετωπίζει τις προκλήσεις της καθημερινότητας. Η αυτοπεποίθηση ενός παιδιού καλλιεργείται καθώς μαθαίνει πώς να προετοιμάζεται για ένα παιχνίδι, υιοθετεί ένα ρόλο μέσα σε μια ομάδα και συγκεντρώνεται σε ένα στόχο.
Το να μαθαίνεις και να εφαρμόζεις κανόνες αναλαμβάνοντας έναν ρόλο εντός ενός συνόλου (όπως π.χ. στο μπάσκετ με αμαξίδιο για τα άτομα με αναπηρία στα πόδια) είναι σαφώς ένας τρόπος ατομικής κοινωνικοποίησης και ένα μέσο κοινωνικής ένταξης.
Ο αθλητισμός, βέβαια, δεν αποτελεί μόνο μια ευκαιρία για παιχνίδι και συνεργασία αλλά αποτελεί ένα πολύ χρήσιμο μέσο για να μάθει ένα άτομο με κάποια αναπηρία τα φυσικά του όρια και να αντιληφθεί την έννοια της φυσικής κατάστασης που μπορεί να παραμελεί εάν παραμένει προσκολλημένο στο άμεσό του περιβάλλον. Δεν πρέπει να παραβλέπεται η αλήθεια ότι η απόσυρση και η παθητικότητα οδηγούν σε περαιτέρω αναπηρία. Επιπλέον, ένα άτομο, και ιδίως ένας νέος, με κάποια δυσκολία, σίγουρα θα ευεργετηθεί, σε ορθοπεδικό και νευρολογικό επίπεδο, από την προσπάθεια συντονισμού των κινήσεων.
Θα πρέπει, ακόμη, να αναφέρουμε ότι η ενασχόληση, αλλά και η παρακολούθηση, αθλητικών δραστηριοτήτων από ΑΜΕΑ, δίνει στο άτομο την ευκαιρία να ανακαλύψει νέες ικανότητες και δεξιότητες, τόσο του ιδίου, όσο και των άλλων και αυτό δημιουργεί νέες προοπτικές. Επιπροσθέτως, ο αθλητισμός αποτελεί και ένα νέο και διαφορετικό θέμα συζήτησης για την οικογένεια και το περιβάλλον του ατόμου, ενώ δίνει στο ίδιο πληροφορίες και γνώσεις για την υπάρχουσα κατάσταση, τα δικαιώματα που έχουν και τους κινδύνους που αντιμετωπίζουν τα άτομα με αναπηρία.
Στην προσπάθεια, που συνεχίζεται εδώ και 14 χρόνια, της Ομοσπονδίας Σωματείων Ελλήνων Καλαθοσφαιριστών με Καρότσι να δείξει ότι το μπάσκετ είναι ένα άθλημα για όλους και η καλαθοσφαίριση με αμαξίδιο είναι μια πολύ ενδιαφέρουσα δραστηριότητα, διοργανώθηκε και φέτος το «Τρίποντο Αγάπης» με επίλεκτους αθλητές να δίνουν έναν αγώνα επίδειξης στο ημίχρονο του αγώνα ΠΑΟΚ-Μαρούσι το περασμένο Σάββατο. (Τα πάντα για την ΟΣΕΚΚ θα βρείτε στον ιστότοπό της osekk.gr).
Τα άτομα με αναπηρία αντιμετωπίζουν συνεχώς τον προσωπικό τους «Γολγοθά», την αδιαφορία των φορέων, την ανετοιμότητα της κοινωνίας να τα εντάξει στην καθημερινή ροή της. Ο αθλητισμός, για όλους τους λόγους που αναφέραμε ανωτέρω, αποτελεί λύση και διέξοδο και όλοι πρέπει να έχουν πρόσβαση σε αυτές τις δραστηριότητες.