Αφιέρωμα «Παγωμένος Ώμος»: Πρωτόκολλο Αποκατάστασης

Πρωτόκολλο αποκατάστασης του Παγωμένου Ώμου:

Bach, Cohen και Romeo

Φάση 1η: εβδομάδες 0 – 8

Στόχοι
• Ανακούφιση από το άλγος
• Επανάκτηση κίνησης

Περιορισμοί
• Κανένας

Ακινητοποίηση
• Καμία

Έλεγχος του Άλγους
Η μείωση του άλγους και της δυσφορίας είναι σημαντική για την ανάνηψη

Φάρμακα
• ΜΣΑΦ – πρώτης επιλογής αγωγή για τον έλεγχο του άλγους.
• Ενδαρθρική έγχυση στη ΓΒ: συνδυασμός κορτικοστεροειδούς/τοπικού αναισθητικού.
• Στεροειδή από στόμα με σταδιακή μείωση: σε ασθενείς με ανθιστάμενο ή συμπτωματικό παγωμένο ώμο.
• Εξαιτίας δυνητικών ανεπιθύμητων ενεργειών των από του στόματος χορηγούμενων στεροειδών, οι ασθενείς θα πρέπει να ρωτούνται λεπτομερώς για το παρελθόν τους ιατρικό τους ιστορικό.

Θεραπευτικά φυσικά μέσα
• Ψυχρά επιθέματα, υπέρηχο, γαλβανικός ηλεκτρικός ερεθισμός.
• Υγρή θερμότητα πριν τη θεραπεία και ψυχρό επίθεμα στο τέλος της συνεδρίας.

Κίνηση: Ώμος

Στόχοι
• Ελεγχόμενες επιθετικές ασκήσεις ROM.
• Εστίαση στη διάταση στα όρια του ROM.
• Κανένας περιορισμός στο εύρος κίνησης αλλά ο θεραπευτής και ο ασθενής θα πρέπει να επικοινωνούν για την αποφυγή κακώσεων.

Ασκήσεις
• Αρχικά έμφαση στην πρόσθια κάμψη, έξω και έσω στροφή με τον βραχίονα στο πλάι και τον αγκώνα σε 90 μοίρες κάμψη.
• Ενεργητικές ασκήσεις ROM
• Ενεργητικά υποβοηθούμενες ασκήσεις ROM
• Παθητικές ασκήσεις ROM
• Ένα πρόγραμμα άσκησης για το σπίτι θα πρέπει να εφαρμοστεί απ’την αρχή.
• Οι ασθενείς θα πρέπει να εκτελούν τις ασκήσεις τρεις με πέντε φορές ημερησίως.
• Μια παρατεταμένη διάταση, 15 – 30 δευτερολέπτων, στο τέλος του ROM θα πρέπει να είναι μέρος όλων των ασκήσεων ρουτίνας για ROM.

Φάση 2η: εβδομάδες 8 – 16

Κριτήρια για μετάβαση στη φάση 2
• Βελτίωση της δυσφορίας του ώμου
• Βελτίωση της κίνησης του ώμου
• Ικανοποιητική φυσική εξέταση

Στόχοι
• Βελτίωση κίνησης ώμου σε όλα τα επίπεδα
• Βελτίωση δύναμης και αντοχής των στροφέων και των σταθεροποιητών της ωμοπλάτης

Έλεγχος του άλγους
Η μείωση του άλγους και της δυσφορίας είναι σημαντική για την ανάνηψη

Φάρμακα
• ΜΣΑΦ – πρώτης επιλογής αγωγή για τον έλεγχο του άλγους.
• Ενδαρθρική έγχυση στη ΓΒ: συνδυασμός κορτικοστεροειδούς/τοπικού αναισθητικού.
• Στεροειδή από στόμα με σταδιακή μείωση: σε ασθενείς με ανθιστάμενο ή συμπτωματικό παγωμένο ώμο.
• Εξαιτίας δυνητικών ανεπιθύμητων ενεργειών των από του στόματος χορηγούμενων στεροειδών, οι ασθενείς θα πρέπει να ρωτούνται λεπτομερώς για το παρελθόν τους ιατρικό τους ιστορικό.

Θεραπευτικά φυσικά μέσα
• Ψυχρά επιθέματα, υπέρηχο, γαλβανικός ηλεκτρικός ερεθισμός.
• Υγρή θερμότητα πριν τη θεραπεία και ψυχρό επίθεμα στο τέλος της συνεδρίας.

Κίνηση: Ώμος

Στόχοι
• 1400 πρόσθιας κάμψης
• 450 έξω στροφής
• Έσω στροφή στο ύψος της δωδέκατης θωρακικής ακανθώδους απόφυσης

Ασκήσεις
• Ενεργητικές ασκήσεις ROM
• Ενεργητικά υποβοηθούμενες ασκήσεις ROM
• Παθητικές ασκήσεις ROM

Μυϊκή ενδυνάμωση
• Ενδυνάμωση στροφέων – τρεις φορές εβδομαδιαίως, 8 με 12 επαναλήψεις για τρία σετ
• Ισομετρικές ασκήσεις κλειστής κινητικής αλυσίδας με τον αγκώνα κεκαμένο σε 90^ο και το βραχίονα στο πλάι
—-Έσω στροφή
—-Έξω στροφή
—-Απαγωγή
—-Πρόσθια κάμψη
• Μετάβαση στην ανοιχτής αλυσίδας ενδυνάμωση με θεραπευτικούς ιμάντες
• Οι ασκήσεις εκτελούνται με τον αγκώνα σε 90^ο κάμψη
• Θέση έναρξης είναι με τον ώμο σε ουδέτερη θέση 0^ο πρόσθιας κάμψης, απαγωγής και έξω στροφής
• Οι ασκήσεις εκτελούνται σε ένα τόξο 45^ο σε κάθε ένα από τα 5 επίπεδα κίνησης
• Έξι έγχρωμοι ιμάντες είναι διαθέσιμοι, κάθε ιμάντας παρέχει αυξανόμενη αντίσταση εύρους 1 λίβρα έως 6 λίβρες, με δυνατότητα αύξησης ανά 1 λίβρα (1 λίβρα = 453gr).
• Η μετάβαση στον επόμενο ιμάντα συμβαίνει συνήθως σε μεσοδιάστημα 2 με 3 εβδομάδων. Δίνεται στους ασθενείς να μην προχωρούν στο επόμενο επίπεδο εάν νιώθουν όποια δυσφορία στο παρόν επίπεδο.
• Οι ασκήσεις με τον θεραπευτικό ιμάντα επιτρέπουν σύγκεντρη και έκκεντρη ενδυνάμωση των μυών του ώμου και θεωρούνται τύπος ισοτονικής άσκησης (χαρακτηρίζεται από μεταβαλλόμενη ταχύτητα και σταθερή αντίσταση
—-Έσω στροφή
—-Έξω στροφή
—-Απαγωγή
—-Πρόσθια κάμψη
• Μετάβαση σε ελαφρές ισοτονικές ασκήσεις με αλτήρες
—-Έσω στροφή
—-Έξω στροφή
—-Απαγωγή
—-Πρόσθια κάμψη
• Ενδυνάμωση των σταθεροποιητών της ωμοπλάτης
• Ασκήσεις ενδυνάμωσης κλειστής κινητικής αλυσίδας
• Κατάσπαση (προσαγωγή) ωμοπλάτης (ρομβοειδής, μέση μοίρα τραπεζοειδούς)
• Ανάσπαση (απαγωγή) ωμοπλάτης (πρόσθιος οδοντωτός)
• Καθήλωση ωμοπλάτης (πλατύς ραχιαίος, τραπεζοειδής, πρόσθιος οδοντωτός)
• Ανύψωση ώμων (τραπεζοειδής, ανελκτήρας ωμοπλάτης)
• Μετάβαση σε ασκήσεις ενδυνάμωσης ανοιχτής κινητικής αλυσίδας
• Ενδυνάμωση δελτοειδούς

Φάση 3η: 4 Μήνες και Μεταγενέστερα

Κριτήρια για μετάβαση στη φάση 3
• Σημαντική λειτουργική αποκατάσταση της κίνησης του ώμου
• Επιτυχής συμμετοχή στις δραστηριότητες της καθημερινής ζωής
• Λύση του επώδυνου ώμου
• Ικανοποιητική φυσική εξέταση

Στόχοι
• Σχεδιασμός ενός προγράμματος ασκήσεων συντήρησης, τόσο διατάσεων όσο και ενδυνάμωσης, για το σπίτι, το οποίο θα εκτελείται τουλάχιστον 3 φορές εβδομαδιαίως
• Ασκήσεις ROM δις ημερησίως
• Ενδυνάμωση στροφέων πετάλου 3 φορές εβδομαδιαίως
• Ενδυνάμωση σταθεροποιητών ωμοπλάτης 3 φορές εβδομαδιαίως

Η μέγιστη βελτίωση αναμένεται στους 6 με 9 μήνες από την έναρξη του θεραπευτικού προγράμματος

Προειδοποιητικά σημεία
• Απώλεια της κίνησης
• Συνεχιζόμενο άλγος

Αντιμετώπιση επιπλοκών
• Αυτοί οι ασθενείς ενδέχεται να χρειαστεί να επιστρέψουν σε προηγούμενες φάσεις
• Μπορεί να απαιτήσουν αυξημένη χρήση αναλγητικών μέσων όπως αναφέρθηκε προηγουμένως
• Εάν η απώλεια της κίνησης επιμένει και το άλγος συνεχίζει, ενδέχεται να απαιτηθεί χειρουργική επέμβαση
—-Χειρισμός υπό νάρκωση
—-Αρθροσκοπική απελευθέρωση