Ο Παναθηναϊκός, όπως αναμενόταν, ανακοίνωσε τη συμφωνία του με τον Ντούσκο Ιβάνοβιτς για τα επόμενα δύο χρόνια και ο 57χρονος προπονητής θα ηγηθεί της προσπάθειας του «τριφυλλιού» να διατηρήσει τα κεκτημένα στην Ελλάδα και να ανέλθει ξανά στον ευρωπαϊκό θρόνο. Η πρόσληψη του Ιβάνοβιτς από τον Παναθηναϊκό ήδη συζητιέται πολύ και στους επόμενους μήνες θα συζητηθεί ακόμα περισσότερο, ιδίως μετά την έναρξη της προετοιμασίας, όταν οι «ιστορίες» που ακολουθούν τον μύθο του Ιβάνοβιτς θα επανέλθουν στο προσκήνιο.
Πολλές είναι αληθινές, άλλες ξεκίνησαν από το 10 και έχουν φτάσει στο 1000 σε σημείο υπερβολής. Η αλήθεια είναι ότι ο Ιβάνοβιτς είναι πάρα πολύ σκληρός προπονητής, έχει τη φήμη του πιο σκληρού προπονητή στην Ευρώπη. Σκληρός, έτσι; Όχι απλώς φωνακλάς. Άλλο το ένα, άλλο το άλλο. Υπάρχουν παίκτες που τον «μισούν», παίκτες που έφυγαν από τις ομάδες του και είπαν «αυτός είναι τρελός» ή παίκτες που αρνήθηκαν να πάνε στην (τότε) Ταού μόνο και μόνο επειδή εκεί ήταν ο Ιβάνοβιτς.
Όμως, πέραν αυτής της πλευράς, υπάρχει και η άλλη. Υπάρχει εκείνη που λέει ότι ο Ιβάνοβιτς είναι σκληρός, είναι απαιτητικός, αλλά είναι δίκαιος. Εκείνη που λέει ότι κάποιοι από τους μεγαλύτερους παικταράδες των ευρωπαϊκών γηπέδων πίνουν νερό στο όνομά του. Υπάρχει το «είναι ο λόγος που έβγαλα λεφτά» του Σκόλα, υπάρχουν παίκτες που τον παραδέχονται και λένε ότι δεν θα τον άλλαζαν. Όχι τόσο την ώρα που τους «πέθαινε» στο γήπεδο, όσο όταν κοιτούσαν πίσω στα χρόνια μαζί του και έβλεπαν πόσο τους βοήθησε στην καριέρα τους ο Μαυροβούνιος.
Στην τελική, όλοι μεγάλα παιδιά είναι, οι αθλητές σε τέτοιο επίπεδο είναι επαγγελματίες, βγάζουν πάρα πολλά λεφτά οι περισσότεροι, οπότε μέσα στο όλο πακέτο είναι και η συνύπαρξη με διαφορετικού χαρακτήρα προπονητές. Δεν γίνεται όλοι να είναι ο μπαμπάς σου ή ο φιλαράκος σου. Ο Ιβάνοβιτς στην Ισπανία είναι γνωστός ως “El Sargento de hierro”, από τον ισπανικό τίτλο της γνωστής ταινίας του Κλιντ Ίστγουντ του 1986 “Heartbreak Ridge” (“Ο Στρατιώτης” στα ελληνικά), όπου ο Ίστγουντ υποδύεται έναν πολύ σκληρό λοχία που αναλαμβάνει τη διοίκηση μιας κακομαθημένης διμοιρίας.
Και τι πρέπει να περιμένει ο Παναθηναϊκός από τον «δικτάτορα» Ιβάνοβιτς; Πρώτα απ’ όλα όχι κάτι που έχει συνηθίσει, τουλάχιστον οι παλιοσειρές της ομάδας. Ο Ιβάνοβιτς σε θέματα πειθαρχίας, τυπικότητας, σοβαρότητας και ωριμότητας, δεν συγκρίνεται ούτε με τον Ομπράντοβιτς, ούτε με τον Πεδουλάκη (ούτε με κάποιον άλλον). Είναι απίστευτα τυπικός, μετρημένος, και ζητά από τους παίκτες του ακριβώς το ίδιο. Και στην ουσία και στα φαινόμενα. Έχει διώξει πολλάκις παίκτες από προπόνηση επειδή δεν έδιναν το 100%, έχει τιμωρήσει τις ομάδες του με έξτρα προπονήσεις επειδή έδειξαν χαλαρότητα σε αγώνες, έχει τιμωρήσει παίκτες επειδή… χαζογελούσαν στο πούλμαν βλέποντας ταινία μετά από ήττα, και πολλά άλλα τέτοια.
Τι σημαίνει αυτό στην ουσία; Επειδή συνήθως τη χάνουμε την ουσία, ιδίως στην Ελλάδα που οι συζητήσεις ξεφεύγουν πολύ εύκολα, ο Ιβάνοβιτς είναι σχεδόν ο ιδανικός προπονητής για τον απαιτητικό οπαδό. Αυτό για κάποιον που αγαπά την ομάδα του μόνο καλό μπορεί να θεωρηθεί. Σίγουρα οι οπαδοί έχουν την τάση να θέλουν να «προστατεύσουν» τους παίκτες της ομάδας, ιδίως εκείνους με τους οποίους έχουν φτιάξει δεσμούς μέσα από τα παιχνίδια χρόνων. Όμως, το να βλέπεις την ομάδα σου στο 100% σε κάθε της ματς είναι κάτι που απολαμβάνει κάθε οπαδός και απολύτως δικαιολογημένα. Είναι ο βασικός λόγος της ύπαρξης των επαγγελματικών σπορ, ο σεβασμός στον φίλαθλο δεν φαίνεται πουθενά αλλού περισσότερο απ’ ότι στο 100% μέσα στο παρκέ.
Ο Ιβάνοβιτς είναι προπονητής με ροπή στην άμυνα, προπονητής που θέλει οι παίκτες του να ματώνουν στο πίσω μισό του παρκέ. Του αρέσει το man-to-man, του αρέσει η πίεση και το να αναγκάσεις τον αντίπαλο να παίξει βεβιασμένα. Όμως, το γεγονός ότι είναι διαβόητος ως «αμυντικός» προπονητής, μάλλον έχει παραπλανήσει αρκετούς ως προς το πώς παίζουν οι ομάδες του στην επίθεση. Γενικά, ο Ιβάνοβιτς δεν έχει κανένα πρόβλημα με τα μεγάλα σκορ, ίσα ίσα που τα επιδιώκει.
Ας δούμε λίγο την Λαμποράλ στην Ευρωλίγκα από το 2001-02, τις χρονιές που είχε τον Ιβάνοβιτς στον πάγκο της: το 2001-02 ήταν 4η σε παραγωγικότητα με 85.8 πόντους ανά αγώνα, το 2002-03 ήταν 5η με 81.4 πόντους, το 2003-04 ήταν 4η με 84.4 πόντους, το 2004-05 ήταν 4η με 83.4 πόντους, το 2008-09 ήταν 1η με 86.3, το 2009-10 ήταν 5η με 77.8, το 2010-11 ήταν 2η με 78.6 πόντους, το 2011-12 ήταν 3η με 80.2 πόντους. Δηλαδή, στα 8 χρόνια που ήταν στον πάγκο της Λαμποράλ, η ομάδα του ήταν κάθε σεζόν στις πρώτες 5 θέσεις της παραγωγικότητας στην Ευρωλίγκα. Στην Μπαρτσελόνα τα πράγματα ήταν λίγο χαμηλότερα (6η, 7η), η ομάδα, όμως, ποτέ δεν νιώσαμε ότι έγινε ομάδα του Ιβάνοβιτς, παρότι έμεινε εκεί 2,5 σεζόν (έφυγε τον Φλεβάρη της 3ης χρονιάς).
Ο Ιβάνοβιτς είναι συγκεντρωτικός, θέλει στις ομάδες του να έχει άμεση επικοινωνία με τη διοίκηση, να μιλάει ο ίδιος με τον πρόεδρο της ομάδας, κάτι που γινόταν στην Ταού, αλλά όχι και στην Μπαρτσελόνα. Με αυτόν τον τρόπο θεωρεί ότι αποφεύγονται οι κλίκες στα διοικητικά της ομάδας και ότι ο ίδιος θα έχει ξεκάθαρη εικόνα του τι γίνεται και του τι ακούει και πιστεύει ο πρόεδρος για εκείνον.
Ο Ιβάνοβιτς είναι ο προπονητής που θεωρεί ότι η ομάδα πρέπει να υποφέρει στο παρκέ για να κερδίσει. Όποιος το κάνει τον έχει μαζί του ως το τέλος, όποιος δεν το κάνει, φεύγει. Θα δούμε στον Παναθηναϊκό παραγκωνισμούς και αποχωρήσεις καλοκαιρινές ή φθινοπωρινές; Είναι πιθανό. Όμως, απ’ την άλλη, δεν νομίζω ότι η λογική του «έρχεται ο Ιβάνοβιτς και δεν θα αφήσει τίποτα όρθιο, πώς θα τον ανεχτούμε;» που ακούγεται αρκετά εδώ και δύο ημέρες, έχει κάποια βάση.
Δεν είναι χτεσινός ο Ιβάνοβιτς. Είναι 57 ετών, είναι απίστευτα έμπειρος προπονητής, είναι σε πάγκους 16 χρόνια ως πρώτος προπονητής, από το 1997-98 και τη Φράιμπουργκ. Ούτε, βεβαίως, είναι οι παίκτες του Παναθηναϊκού, κακομαθημένα παιδαρέλια για να θέλουν να βρουν προπονητή με τον οποίο να κάνουν… εκπτώσεις σε προπονήσεις και δουλειά. Μιλάμε για παίκτες (Φώτσης, Διαμαντίδης, οι δύο που ακούστηκαν πιο έντονα) που όλη τους την καριέρα δουλεύουν μόνοι τους από τα προεφηβικά τους χρόνια, για να βελτιώνονται συνεχώς.
Για το θέμα ότι ο Ιβάνοβιτς δεν προτιμά Αμερικανούς αθλητές, υπάρχει ένα μικρό ίχνος αλήθειας σε αυτό, αλλά νομίζω ότι εξαφανίζεται εύκολα αν σκεφτούμε ότι η Λαμποράλ ήταν ουσιαστικά το λιμάνι υποδοχής πολλών Αργεντινών, Βραζιλιάνων παικτών στην Ευρώπη. Όταν έχεις, ας πούμε, Ματσιγιάουσκας, Σκόλα, Πριτζιόνι, Σπλίτερ, Νοτσιόνι, δεν κυνηγάς Αμερικανούς στη θέση τους (ειρήσθω εν παρόδω το 2003-04 τους είχε και τους 5 μαζί η Ταού!), όπως το ίδιο συμβαίνει και όταν έχεις Χουέρτας, Τελέτοβιτς. Αυτό που φαίνεται από τους Αμερικανούς που επιλέγει ο Ιβάνοβιτς, είναι ότι θέλει παίκτες που δουλεύουν πολύ και που είναι εργάτες για την ομάδα ακόμα κι αν είναι αστέρια (τρανό παράδειγμα ο Πιτ Μάικλ που δηλώνει απόλυτα ικανοποιημένος από τη συνεργασία τους). Και για να τελειώνουμε με το «δεν παίρνει Αμερικανούς ο Ιβάνοβιτς» στα 8 χρόνια του στη Λαμποράλ ο Ιβάνοβιτς πήρε 18 Αμερικανούς παίκτες στο ρόστερ του.
Αυτό που έχει αρκετό ενδιαφέρον είναι το θέμα των ρεπό. Ο Ιβάνοβιτς είναι γνωστό ότι δίνει ελάχιστα ρεπό στους παίκτες του μέσα στη σεζόν, ότι κάνει εξαντλητικές προπονήσεις, κάποιες φορές ακόμα και διπλές μέσα στη ροή της χρονιάς, ή προπονήσεις μετά από αγώνες. Όταν παίκτης τόσο σκληροτράχηλος όπως ο Νοτσιόνι λέει ότι είχε φτάσει στα όριά του από την ψυχολογική και σωματική κόπωση λόγω του γεγονότος ότι για 2-3 συνεχόμενους μήνες δεν είχε πάρει ρεπό, τότε αυτό είναι ένα θέμα που σίγουρα θα μας απασχολήσει μέσα στη σεζόν αν εμφανιστεί. Ο Ιβάνοβιτς, πάντως, χαζός δεν είναι, οι ομάδες του δεν έχουν ιστορικό καταστροφικών από κόπωση και τραυματισμούς σεζόν, κάτι που σημαίνει ότι κάνει διαχείριση στους παίκτες του.
Ως αγωνιστικό στιλ ο Παναθηναϊκός θα βρεθεί λίγο πολύ σε γνώριμα νερά στην άμυνα, καθώς θα πρέπει και πάλι να δίνει βάρος εκεί. Όμως, θα κληθεί να προσαρμόσει τις επιθέσεις του σε αρκετά πιο γρήγορο τέμπο. Μεγάλη αξία έχει να δούμε πώς θα προσαρμόσει το ρόστερ της ομάδας ο Ιβάνοβιτς, ένας προπονητής που έχει συνηθίσει και αρέσκεται να παίζει με πλέι μέικερ υψηλής κλάσης στο ρόστερ του (όπως θα βρει και στο «τριφύλλι»), αλλά που στο «3» κλίνει προς κλασσικά τριάρια που μπορούν να κάνουν αρκετές δουλειές (Σαν Εμετέριο, Χάνσεν, Μάικλ). Επίσης, είναι προπονητής που δεν θα αφήσει έναν παίκτη του στον πάγκο για να τον έχει φρέσκο, ενώ τον χρειάζεται στο παρκέ λόγω έλλειψης λύσεων (ο Τελέτοβιτς έπαιζε πάνω από 34 λεπτά ανά αγώνα το 2011-12).
Θεωρώ την πρόσληψη του Ιβάνοβιτς αρκετά ενδιαφέρουσα και για τις δύο πλευρές. Ο Μαυροβούνιος προπονητής δεν έχει κοουτσάρει ξανά σε ελληνικό έδαφος, συνεχίζει την παράδοση που έχουμε στο να βλέπουμε σημαντικούς Γιουγκοσλάβους προπονητές (Ίβκοβιτς, Ομπράντοβιτς, Μάλκοβιτς) στους πάγκους μας. Είναι ρίσκο; Κάθε πρόσληψη προπονητή είναι ρίσκο. Ο Παναθηναϊκός είχε συνηθίσει στο να βαδίζει κάθε καλοκαίρι σε γνώριμα μονοπάτια με τον Ζέλικο Ομπράντοβιτς, να ξέρει τι θα γίνει, να ξέρει πώς θα κινηθούν τα νήματα για την ομάδα της νέας σεζόν.
Αυτό άλλαξε με την πρόσληψη του Αργύρη Πεδουλάκη, για πρώτη φορά τον 21ο αιώνα οι οπαδοί της ομάδας έζησαν ένα καλοκαίρι με νέο προπονητή στον πάγκο (αλλά φυσιολογικά το πέρασαν «μουδιασμένοι» από τη μεγάλη αποχώρηση). Τώρα, το 2013-14, αυτό θα ξαναγίνει με τον Ιβάνοβιτς στο τιμόνι. Μόνο μία συμβουλή μπορώ να σκεφτώ για τους φίλους του Παναθηναϊκού ενόψει των επόμενων δύο μηνών: ας απολαύσουν το φετινό καλοκαίρι, την αβεβαιότητα των κινήσεων, την επιχειρηματολογία του νέου χτισίματος, την έξαψη των μετεγγραφών και της νέας αρχής, την προσπάθεια να μπουν στο μυαλό του νέου κόουτς, πράγματα ουσιαστικά πρωτόγνωρα γι’ αυτούς, αλλά «απαραίτητα» πού και πού ως μπασκετική τροφή. Από Σεπτέμβρη θα υπάρχει χρόνος να πούμε και να δούμε όλα τα υπόλοιπα…
Νίκος Κουσούλης